Sistem kısaca şöyledir.. Devlet vergi adı altında vatandaşından para toplar..
Siyasal iktidarlar o parayı istediği gibi harcar.. Kötü harcarsa, çar çur ederse, seçmeni memnun edemezse bir sonraki seçimde al aşağı edilir..
Memnun ederse ikinci dönem için vize alır..
Muhalefetten beklenen (aslında Meclis demek daha doğrudur ) iktidarı seçmen adına an be an denetlemektir..
Oyunun kuralı budur..
* * *
Deprem vergisi bu kuralın dışındadır..
Çünkü mesela ben 12 yıldır her ay devlete depreme karşı hazırlık yapsın diye para veriyorum..
Deprem anında harcasın diye..
Normal vergimi de veriyorum..
Yol yapılsın, hastane yapılsın, okul açılsın, sağlık, adalet, eğitim hizmetleri mükemmel olsun diye para veriyorum..
Aldığım her mal ve hizmet için KDV denen dolaylı vergiyi de ödüyorum..
Özel tüketim vergisi de veriyorum..
Deprem için de ayrıca para veriyorum..
Ekstra!
* * *
Bizim iktidar ne yapmış?
Deprem için harcama taahhüdüyle topladığı paraları kafasına göre harcamış!.
Tabii ki bizim için harcamış ama bize sormadan harcamış..
Maliye Bakanı çıkıyor..
Yol yaptık, sağlık hizmetlerine harcadık falan diyor.. Sıkılmasa nerede bu paralar diye sorulduğu için fırça atacak..
O basın toplantısında; iktidar değil miyim, istediğim gibi harcarım demek istedi..
Vergi sorunu değil demokrasi sorunu demem bundandır..
* * *
Demokrasilerde, özel bir nedenle toplanan paraları kimse istediği gibi harcayamaz..
Deprem olunca ne oldu?
Televizyonlar kampanya yapıp halktan yardım topladı..
Para topladı..
Zaten bu millet 12 yıldır vergi adı altında bu iş için para vermedi mi?
Verdi..
Verdiyse felaket anında yine para istemek ayıp değil mi?
* * *
İki üç ay önce Libya’ya 300 milyon dolar verdik..
Dışişleri Bakanı uçağa atladı, Libya’ya gitti, isyancılara 300 milyon dolar verdi..
Ne açtılar, ne açık..
Paraları da vardı, yiyecek, içecekleri de..
300 milyon dolar verdik..
O parayı Van’a versek, Van ihya olurdu.. Yaralarını sarardı..
* * *
Deprem vergisi adı altında bugüne kadar yaklaşık 30 milyar lira toplanmış..
Yaklaşık 17 milyar dolar eder..
O para İstanbul dahil deprem riski olan yerlere harcansa bir hayli mesafe kaydederdik..
Kentsel dönüşüm denen değişimi yarılardık..
* * *
İktidar diyor ki; bu vergiyi biz koymadık..
İyi de siz harcadınız..
Nerelere harcadığınızı tek tek söylemek zorundasınız..
Az buz değil..
17 milyar dolardan bahsediyoruz..
Hürriyet’ten İsmet Berkan, cumartesi günü yazısına güzel bir başlık atmıştı:
Vergilerin hesabının sorulmadığı rejimin adı demokrasi değildir..
* * *
Bu ülkede demokrasi varsa, deprem paralarının hesabının sorulması gerekir..
Yoksa..
Hükümet adamları çıkar; size ne der geçer gider!..
Depremzedeler tatil köyüne..
Kış bastırdı.. Van’daki depremzedelerin o koşullarda kışı çıkarması zor..
Çok büyük acı yaşadılar..
Bundan sonra ruhsal çöküntüler, onarılması zor travmalar yaşanabilir..
Yaşanacaktır da..
Özellikle çocuklar!..
Kim ne derse desin eğitim hayatlarından bir yıl gitti.. Arkadaşlarını, hocalarını kaybettiler..
Ne kadar yardım yollarsak yollayalım gözlerinin önünde o manzara varken, toparlanmaları çok zor..
* * *
Bir önerim var..
Kurban Bayramı sonrası tatil köyleri kapanacak..
Sezon bitti..
Depremzedeleri tatil köylerine yerleştirelim.. Bahara kadar kalsınlar.. Kış rahat geçer.. Çocuklar o bölgelerdeki okula gider.. Analar babalar rahat bir nefes alır..
Çadır eziyeti yaşamazlar..
Askerde ‘hava değişimi’ tabiri vardır ya.. ‘Hava değişimi’ olur.. Psikolog desteği alırlar, ruhsal çöküntüyü daha az zararla atlatırlar..
* * *
Bu süre içinde Van toparlanır, enkaz kaldırılır, yaşam normale döner..
Bu işe öncülük yapacak, ‘gelin’ diyecek bi tatil köyü çıksa, gerisi çorap söküğü gibi gelir..
Çıkmaz mı diyorsunuz?
Çıkar çıkar..
Kapılarını açacak birileri çıkar..
Felaket anında tatbikat yapmışız!
Depremin ilk günü 30 ‘a yakın ülke ‘insani yardım’ yapalım dedi..
Olmaz dedik ya..
Kabul etmedik..
Üç gün sonra kabul etmek zorunda kaldık ya..
Nedeni belli oldu..
Başbakan Yardımcısı Atalay açıkladı..
Dedi ki; ‘Öncelikle kendi potansiyelimizi görmek amacıyla dışarıdan yapılan deprem arama kurtarma yardım ekibi tekliflerini beklettik.’
Tatbikat yapmışız yani..
Canlı canlı!..
* * *
Modern ülkeler, gelişmiş ülkeler felaket anında değil, çok önceden tatbikatlar yaparak potansiyelini ölçer..
Neye ne kadar yetebildiğini, eksiğinin gediğinin ne olduğunu saptar..
Bizim gibi ülkeler de felaket anında..
Yazık!
Mehmet Tezkan
Milliyet
