Çanakkale Zaferi

Türk ordusunun I. Dünya Savaşı’nda zafer kazandığı tek cephe Çanakkale Cephesi olmuştur. Bu cephe, İtilaf Devletleri’nin saldırısı sonucu açılmış bir cephedir.

Bu savaşta İngilizlerin dünyaca meşhur deniz donanmaları, Nusret mayın gemisinin döşediği mayınlar ve Türk topçusunun isabetli atışları neticesinde Boğazın derin sularına gömülmüş, adeta savaşın kaderi değişmiştir. Düşman askerlerinin Gelibolu Yarımadasına yaptıkları çıkartma ve günlerce süren kanlı muharebelerin sonucunda Türk askeri yüzbinlerce şehit vermesine karşın düşmanı Çanakkale’den geçirmemiştir.

Çanakkale Savaşı’nın nedenleri

-İtilaf Devletleri’nin Çanakkale Boğazı’nı geçerek, savaştan çekilmesini istemediği Çarlık Rusyası’na ekonomik ve askeri yardım götürmek istemeleri.

-İtilaf Devletleri’nin Boğazları ve İstanbul’u alarak Osmanlı Devleti’ni savaş dışı bırakmak istemeleri.

-İtilaf Devletleri’nin savaşı kısa sürede sonuçlandırmak istemeleri.

-İtilaf Devleri’nin Balkanlardan İttifak Devletleri’ne yeni bir cephe açarak, Balkan devletlerini kendi yanında savaşa sokmak istemeleri.

-İtilaf Devletleri’nin Balkanlarda açacağı yeni cephe ile İttifak Devletleri arasındaki bağı koparmak istemeleri.

Çanakkale Savaşı’nın sonuçları

-I. Dünya Savaşı’nın iki yıl kadar uzamasına sebep olmuştur.

-İngiltere ve Fransa’dan yardım alamayan Çarlık Rusyası’nda Bolşevik İhtilâli çıkmış, Rusya savaştan çekilmek zorunda kalmıştır.

-Bulgaristan İttifak Devletleri yanında savaşa girmiş, böylece Osmanlı Devleti ile Almanya arasında karadan bağlantı kurularak, Alman yardımlarının Osmanlıya daha kolay ulaşması sağlanmıştır.

-İngiliz ve Fransız donanmaları büyük ölçüde zarar görmüştür.

-Mustafa Kemal’in bu cephede gösterdiği başarı, askeri dehasını ortaya koymuş ve Kurtuluş Savaşı’nın lideri olmasında etkili olmuştur.

-Çanakkale Zaferi, Milli Mücadele ruhunun doğmasında etkili olmuş, Osmanlı Devleti’nin saygınlığı artmıştır.

-Sömürge olan toplumlarda milli kurtuluş fikrinin uyanmasında etkili olmuştur.

-500.000’e yakın insan hayatını kaybetmiştir.

Çanakkale Savaşı’nın Türk ve Dünya tarihi açısından önemi

Osmanlı Devleti I. Dünya Savaşı’nda sadece bu cephede başarı elde etmiş ve tarihinin en büyük savunma savaşını kazanmıştır. Tüm dünyada Türklerin saygınlığı artmış, haklı mücadelesi kabul görmüştür.

Boğazların önemi

Boğazlar, dünya coğrafyasında bulunduğu stratejik konumu açısından, geçmişte olduğu gibi bugünde önemli bir geçiş yeridir. Avrupa ile Asya’yı birbirine bağlayan Boğazlar, ekonomik açıdan tarih boyunca büyük bir öneme sahip olmuştur. Boğazlara sahip olmanın tüm dünya ticareti ile yakın ilişkide olmak anlamına geldiğini iyi bilen bazı ülkeler, tarih boyunca boğazlarda hakimiyet kurmanın hesapları içerisinde olmuşlardır. Çanakkale Savaşı bu anlamda tarihsel bir öneme sahip olmakla birlikte Türk milletinin Anadolu’daki gücünün varlığı ile de doğru orantılıdır.

Birçok nedenlere dayandırılan bu savaşın Türkler tarafından kaybedilmemesi Türk ve Dünya tarihi açısından bir çok gelişmelere sahne olmuştur.

Çanakkale Zaferi tarihsel açıdan bütün dünya toplumlarını etkilemiş destansı bir zaferdir.

Türk askerleri Çanakkale Savaşı’nda olağanüstü bir mücadele örneği sergileyerek her ne pahasına olursa olsun düşmana geçit vermemiştir. Bu büyük zafer, Mili Mücadele ruhunun bütün yurtta artmasına sebep olduğu gibi, sömürge altında bulunan dünya toplumlarının bile “milli kurtuluş fikri” taşımasına sebep olmuştur. Bu fikir, ileriki yıllarda sömürge altında bulunan ülkelerin bağımsızlık mücadelesine girmelerini sağlamış, sömürgeci devletlerin işini zora sokmuştur.

Cumhuriyet dönemindeki eğitim açığı

Osmanlı ordusunda bulunan çok sayıda subay ve yedek subayın şehit olması nedeniyle, Cumhuriyetin ilk yıllarında kalkınma için gerekli olan eğitilmiş insan açığı ortaya çıkmıştır. Eğitim alanında gerçekleştirilen devrimler ile bu açık kapatılmaya çalışılmıştır.

Çanakkale Savaşı’nın dünya ekonomik gelişmelerine etkisi

Çanakkale Savaşı, dünya ekonomik gelişmelerine de yön vermiştir. I.Dünya Savaşı’nın uzaması ile birlikte savaş sanayisine yönelen Avrupa’da, sanayi gereksinimler ABD ve Japonya’dan karşılanmıştır. Bu durum ABD ve Japonya’nın ekonomik açıdan güçlü ülkeler haline gelmesine neden olmuştur.

Çanakkale Zaferi’nin Milli Mücadele’ye etkisi

Türk milletinin bu başarısı Kurtuluş Mücadelesinde de etkili olmuş,Türkleri tarih sahnesinden silme peşinde koşan ülkelerin bu emellerini hiçbir zaman yerine getiremeyecekleri kanaati milletçe kabul görmüştür. Çanakkale’de birçok şehit ve gazi veren Türk milleti, Atatürk’ün önderliğinde tek bir çatı altında toplanarak, nihayet bağımsızlık mücadelesini kazanıp, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ni kurmuştur.

Çanakkale Belgesi izleyiniz.

1.Bölüm


2.Bölüm