MEB'den '4+4+4 kitapçığı'
MEB'in hazırladığı kitapçığa göre, sadece ders sırasında olmak üzere imam hatip okullarında kız öğrenciler isterlerse başörtülü Kur'an-ı Kerim Dersi'ni okuyabilecek
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), zorunlu eğitimi 12 yıla çıkaran kanunun uygulanmasına ilişkin kamuoyunda merak edilen soruları yanıtlamak için '4+4+4 kitapçığı' hazırladı.
Bakanlığın 'www.meb.gov.tr' internet adresinde yayımlanan kitapçıkta, yaşla, okul öncesi eğitimle, mesleki ve teknik eğitime yönlendirmeyle, müfredatla, seçmeli derslerle ve öğretmenlerle ilgili pek çok konuda soru-cevap şeklinde bilgi veriliyor.
58 sorunun bulunduğu kitapçıkta, Milli Eğitim Bakanı Ömer Dinçer'in de önsözü yer alıyor. Dünya genelindeki uygulamalara bakıldığında, temel eğitim sürecini tek bir aşamada düzenlemek yerine, öğrencilerin yaş grupları ve fiziksel özellikleri temelinde bir kademelendirmenin tercih edildiğinin görüldüğünü belirten Dinçer, 'Bu kapsamda öğrencilerin yaş grupları ve bireysel farklılıklarını dikkate almayan 8 yıllık kesintisiz eğitimle ülkemizin en önemli zenginliği olan genç nüfusu bilgi toplumunun gerektirdiği bilgi ve becerilerle donatmanın mümkün olmadığından hareketle eğitim sistemimizde yeni bir yapılanmaya gidilmiştir' ifadesi kullandı.
Dinçer, kamuoyunda 4 4 4 olarak bilinen ve zorunlu eğitimi 12 yıla çıkaran kanunla eğitim sisteminde başlayan yeni dönemin iki temel amacından birinin toplumun ortalama eğitim süresini yükseltmek, diğerinin ise eğitim sisteminin bireylerin ilgi, ihtiyaç ve yeteneklerinin gerektirdiği yönlendirmeyi mümkün kılacak şekilde düzenlenmesi olduğunu vurguladı.
Getirilen yenilikleri öğretmenlerimize, yöneticilerimize, eğitim camiasına ve kamuoyuna en doğru şekilde aktarmak üzere, merak edilen hususların '12 Yıl Zorunlu Eğitim, Sorular - Cevaplar' başlığı altında toplandığını belirten Dinçer, yapılan bu çalışmanın, yeni eğitim düzenlemesi hakkında zihinlerde beliren soruları aydınlatacağı belirtti.
Genel liseler kalkacak SBS’ye devam edilecek
- Yeni düzenleme nasıl çalışacak?
Yeni yapı şu an için sadece ilkokula başlayacak olan öğrenciler ile 8. sınıfı bitirecek öğrencileri doğrudan ilgilendirmekte. Ara sınıflar, örneğin 3. sınıfta okuyan bir öğrenci için yeni bir durum şu an için söz konusu değil.
Onlar, ortaokula geçeceği zaman, yani 4. sınıfı bitirecekleri zaman yeni sistemle ve onun sunduğu avantajlarla tanışacaklar. Şu anda ilköğretim 5, 6 ve 7. sınıflarda okuyan çocuklarımız ise yine aynı ilköğretim okullarında okumaya devam edecekler. 4. sınıfta okuyan öğrenciler ise artık ilköğretim 5. sınıf değil, ortaokul öğrencisi olacaklar, ancak sınıf numaralarında kesinti ve yeniden başlama söz konusu olmayacağından 5. sınıf öğrencisi olmaya devam edecekler. İlköğretim 8. sınıfta okuyan öğrenciler ise eğitim sisteminden ayrılamayacaklar ve zorunlu eğitimlerine devam edecekler. Gerek okul öncesi gerekse ilkokul 1. sınıf programı yeni düzenlemelere uygun hale getirilmek üzere gözden geçirilmekte. Talim ve Terbiye Kurulu hangi derslerin zorunlu dersler, hangi derslerin seçimlik dersler olacağını belirleyecek, ancak kanunda yer alan hüküm gereği ayrıca ortaokullar ile imam hatip ortaokullarında farklı programlar arasında tercihe imkân verecek şekilde bu belirlemeyi yapacak. Yine ortaokullar ile imam hatip ortaokullarında öğrencilerin ilgi ve tercihlerine göre seçimlik dersler oluşturulacak. İlkokul 4. sınıfı tamamlayan çocuklar ya imam hatip ortaokullarına ya da diğer ortaokullara gidebilecekler. Ancak bu konuda şunu ifade etmekte yarar var: Genel ortaokullar ile imam hatip ortaokullarında okutulacak zorunlu dersler ile isteğe bağlı seçmeli olan Kur’an-ı Kerim ve Hz. Peygamber’in Hayatı derslerinde herhangi bir fark olmayacak, sadece diğer seçmeli derslerde farklılıklar oluşabilecek.
- 2012 Eylül’ünde uygulanacak mı?
Sistem 2012 - 2013 öğretim yılında uygulamaya geçirilecek. Bu sene 4. sınıfı tamamlayan ilköğretim öğrencileri ortaokula, 8. sınıfı tamamlayan öğrenciler ise liseye başlamak zorunda.
- Okul öncesi eğitim hangi yaşta başlayacak?
Başlama yaşında herhangi bir değişiklik yapılmamıştır. Yeni sistem öncesinde 37-72 ay arasındaki çocuklar okul öncesi eğitime gidebiliyorlardı. Şimdi de yine 36 ayını tamamlamış çocuklar okul öncesi eğitime başlayabilecekler. 30 Eylül 2012 tarihi itibariyle 37 - 66 ay arasındaki çocukların anaokulunda veya uygulama sınıflarında, 48 - 66 ay arasındaki çocukların ise anasınıflarında okul öncesi eğitim almaları sağlanacak.
- İlkokula başlama yaşı kaç olacak?
30 Eylül 2012 tarihi itibarıyla 66. ayını tamamlayacak çocuklar olan 30 Eylül 2007 tarihinde ve öncesinde doğmuş öğrencilerin okul kayıt işlemleri e-okul üzerinden merkezi sistemle yapılacak. Yaşça kayıt hakkı elde etmemiş olduğu halde fiziki ve ruhi gelişim yönünden hazır olduğu düşünülen 61-66 ay arasındaki çocuklar da velisinin yazılı isteği üzerine ilkokul eğitimine yönlendirilebilir.
- 2007 doğumlu bir çocuğu, ailesi anaokuluna vermek isterse ne olacak?
2007 yılı doğumluları doğum aylarına göre ayrıştırarak değerlendirmek gerekir. 30 Eylül 2007 tarihinden sonra doğan ve gelişim yönünden yeterince hazır olduğu düşünülen 61-66 ay arasındaki çocuklar velisinin istemesi halinde ilkokula yönlendirilebilecek, aksi halde okul öncesi eğitim kurumlarına devamları sağlanacak.
- İlkokula kayıt nasıl yapılacak?
30 Eylül 2012 tarihi itibarıyla 66. ayını dolduranların (30 Eylül 2007 ve öncesinde doğanların) ilkokul birinci sınıf kayıtları e-okul sistemi üzerinden adrese dayalı veri tabanından alınan bilgilerle otomatik olarak yapılacak. Velilerin kayıt ile ilgili yapacakları herhangi bir işlem olmayacak.
- Çocuklar daha erken yaşta okula başlayınca, eğitim ağır kalmayacak mı?
Birinci sınıfa 30 Eylül itibariyle 66. ayını dolduranlar kayıt olacak. Daha önceki uygulamada 31 Aralık tarihi itibariyle 72. ayını dolduranlar kayıt olmaktaydı. Dolayısıyla okulların eğitime başladığı Eylül itibarıyla bu çocuklar 68-69 aylık oluyorlardı. Eski ve yeni uygulama arasında fark sadece 2 aylık bir süreyi kapsamaktadır. Yani 2 ay daha erken ilkokula başlayacaklardır. Bu fark çocukların fiziki ve ruhi gelişiminde olumsuzluk yaratmayacak. Ayrıca birinci sınıfta uygulanacak programlar yeni durum nedeniyle yaş grubuna uygun olarak revize edilmekte.
- Okul öncesi eğitim nasıl uygulanacak?
37 ile 66 ay arasındaki çocuklarımız okul öncesi eğitim çağını oluşturacak. Önceden 61-72 ay arasındaki çocukların okul öncesi eğitimde yüzde 100 okullaşma hedefi varken, şimdi yeni düzenleme sonucunda 48-66 ay arasındaki çocuklarda yüzde 100 okullaşmayı sağlamak hedefimiz olmuştur. Şu anda faaliyetleri devam eden “3, 4, 5 Erken Eğitimi Seç” programını uygulayan bakanlığımızın okul öncesi eğitimde hedefi yine %100 okullaşmadır.
- İlkokullardan ortaokullara kayıt nasıl olacak?
İlkokullara yeni kayıt olacak 1. sınıflar ile ortaokullarda 5. sınıfa başlayacak öğrencilerinin tamamı için e-okul sisteminden yapılacak. İmam hatip ortaokullarına devam etmek isteyen 5. sınıf öğrencilerinin kayıtları velileri tarafından yapılacak. Bu çocukların e-okul sisteminden kaydının yapıldığı ortaokuldan kaydı düşülecek.
- Ortaokullara sınavla mı geçilecek?
Bütün ortaokullara geçiş herhangi bir sınava tabi olmaksızın e-okul sisteminden adrese dayalı nüfus kayıt sistemi verilerine göre yapılacak.
- Ortaokul ara sınıflarından (6, 7 ve 8) imam hatip ortaokullarına geçiş olacak mı?
Eylül 2012 tarihi itibariyle uygulanacak olan yeni eğitim sisteminde imam hatip ortaokullarının sadece 5. sınıflarına öğrencileri alınacak.
- 2011 - 2012 eğitim öğretim yılında 8. sınıf öğrencileri liselere nasıl geçecek?
8. sınıfta okuyan öğrencilerden SBS ve özel yetenek sınavı sonuçlarına göre öğrenci alan ortaöğretim kurumlarından herhangi birine yerleşemeyen öğrenciler ile bu sınava katılmayan öğrencilerin tamamının ilçe yöneticilerimizin koordinasyon ve takibi sonucunda tercihleri ve kapasite imkanları çerçevesinde genel liselere, imam hatip liselerine ve mesleki ve teknik liselere kayıt yaptırmaları sağlanacak ve bu e-okul sisteminden takip edilecek.
- Üsküdar Amerikan, Avusturya Lisesi gibi okullar ortaokul açabilecek mi?
Yabancı okullar ortaokul açamazlar.
- SBS devam edecek mi?
Yakın zamanda sınav sisteminde önemli değişiklikler olmayacak, ancak uzun dönemde lise eğitiminde okul çeşitliliği yerine program çeşitliliği esas olacağından bu sınavların eleme, sıralama ve yerleştirme amaçlı olması yerine, programlardaki kazanımların ölçülmesi ve değerlendirilmesi amaçlı yapılması öngörülmektedir.
- Bu sistem lise ve üniversite giriş sınavlarında nasıl değişiklikler getirecek?
Sınav sistemlerinde kısa sürede herhangi bir değişiklik beklenmemeli. Ortaokulu bitiren öğrencilerin liselere devamı konusunda ise birkaç yıl daha SBS göre bir seçme süreci devam edecek. Şu anda sistemde bulunan genel ortaöğretim kurumları, genel liseler, Anadolu liseleri, fen liseleri, sosyal bilimler liseleri, Anadolu öğretmen liseleri, güzel sanatlar ve spor liseleridir. Ayrıca, iki öğretim yılı boyunca uygulamaya devam edilen genel liselerin Anadolu liselerine dönüştürülmesi çalışmaları bu öğretim yılında da devam etmektedir. Önümüzdeki öğretim yılı sonunda bu çalışma tamamlanarak genel liseler tamamen kaldırılacak ve bunlar ya Anadolu lisesi ya da mesleki ve teknik liseye dönüşmüş olacak. Bu çalışma tamamlandığında hem tür bazında azalma hem de türlerin programları bazında bazı değişiklikler hayata geçirilecek. Mesleki ve teknik eğitimde ise türlerin tamamının kaldırılması ve programların güncellenerek artırılması çalışması devam etmekte. Öğrenci seçmeye dayalı sınavlar yerine eğitim sisteminin kalitesini ölçen değerlendirmelere yönelmek ve meslek liselerini güçlendirmek bu tarz sınavların ve dolayısıyla dershanelerin önemini de azaltacak.
- İlk 4 sınıftan sonra mesleklere yönlendirme olacak mı?
Kanunun hiçbir yerinde yönlendirmeden söz edilmemekte. İlkokullarda yönlendirmenin yapılacağı, 9 yaşındaki çocukların mesleki eğitime başlatılacağı şeklindeki açıklamalar doğru değil.
- Program nasıl olacak?
İlkokullarda, ilköğretim 2 - 4. sınıflarında okutulan program yine okutulmaya devam edecek. Ancak 1. sınıf programlarında yeni yaş durumuna uygun gerekli düzenlemeler yapılacak. İlkokullar, öğrencilerin çevreye duyarlılıklarını artıracak, okuma yazma becerilerini geliştirecek, sosyalleşmelerini sağlayacak ve temel yaşam kurallarını öğrenecekleri bir eğitim kademesi olacak. İlkokullarda seçmeli ders uygulaması olmayacak.
- Seçmeli dersler hangi kademede ?
Kanunda “Ortaokul ve liselerde, Kuran-ı Kerim ve Hz. Peygamberimiz’in Hayatı, isteğe bağlı seçmeli ders olarak okutulur” denilmekte. Diğer seçimlik derslerin adı geçmemektedir. Ancak ortaokul ve lisede seçmeli dersler için geniş bir havuz oluşturulacak.
- Yabancı okullarda din eğitimini içeren seçmeli dersler olacak mı?
Yabancı okullar Türk mevzuatına tabidir. Dengi resmi okullarımız için konulmuş programlar bunlar için de geçerli olacak.
- Anaokulu öğretmenleri 1. sınıflarda görev alacak mı?
Okul öncesi öğretmenleri yine okul öncesi öğrencilerine, sınıf öğretmenleri ilkokuldaki öğrencilere ders verecekler.
- Ortaokullarda sınıf öğretmenleri görev alacak mı?
Sınıf öğretmenleri birinci kademede (ilk dörtte), branş öğretmenleri ise ikinci ve üçüncü kademede kadrolu olarak görev yapacaklar. Ortaokullarda tüm derslerde branş öğretmenleri görev alacak.
- Aynı okul binasında ilkokulla ortaokul ya da ortaokulla lise uygulaması nasıl olacak?
Yeni sistemde her üç kademenin de fizikî bakımdan bağımsız olması esastır. Şu anda tüm illerimizde bu yönde bir çalışma yürümektedir. Aynı bina içerisinde ilkokul ile ortaokulun veya ortaokul ile lisenin birlikte bulunması durumunda, okul giriş çıkış kapıları ile bahçe gibi ortak kullanım alanlarının öğrencilerin yaş seviyeleri dikkate alınarak düzenlenmesi sağlanacak, ayrıca ikili öğretimle her iki kademe öğrencileri farklı zamanlarda okulda bulunacaklar.
- Galatasaray, İstanbul Erkek Lisesi, fen liselerinin ortaokulları açılacak mı?
Açılmayacak.
- Kur’an-ı Kerim dersinde kıyafetler nasıl olacak?
Sadece ders sırasında olmak üzere imam hatip okullarında kız öğrenciler isterlerse başörtülü olabilecek.
- Ortaokullardan sonra Açık Lise uygulaması nasıl olacak?
Lise eğitimi zorunlu eğitim kapsamına alınmıştır. Ortaokulu tamamlayanlar veya liseye devam edenler isterlerse zorunlu eğitimlerini yaygın lise öğretiminde (açık lise) tamamlayabilecekler.
- Yatılı ilköğretim okullarında hangi öğrenciler okuyacak?
Sadece ortaokul öğrencileri.
- Birleştirilmiş sınıf uygulamaları hangi kademede uygulanacak?
Birleştirilmiş sınıf uygulamaları 1, 2, 3 ve 4. sınıfları kapsayacak.
- Taşımalı eğitim devam edecek mi?
Taşıma merkezi olan okullarda birleştirilmiş sınıf uygulaması yapılmayacak ve yapılan taşıma planlamaları bu doğrultuda yeniden düzenlenerek ihalelerin zamanında bitirilmesi sağlanacak.Liseleri de kapsayacak.
- İmam-hatipler nasıl kurulacak?
İmam-hatip ortaokullarının bağımsız ortaokul olarak kurulmasına öncelik verilecek, bunun mümkün olmadığı durumlarda imam-hatip liseleri ile birlikte kurulabilecekler. Ancak bu durumda imam hatip ortaokulu öğrencileri ile imam hatip lisesi öğrencilerinin okul giriş çıkış kapıları ile bahçe gibi ortak kullanım alanlarının öğrencilerin yaş seviyeleri dikkate alınarak düzenlenmesi sağlanacak. Gelecek yıldan itibaren kayıtlar e-okul üzerinden velilerin isteğine göre 4. sınıftan sonra yapılacak.
- Karma eğitim devam edecek mi?
Kanundaki karma eğitimi düzenleyen maddelerde herhangi bir değişiklik yapılmamıştır. Uygulama şimdi olduğu gibi devam edecek, eğitimin türüne, imkân ve zorunluluklara göre bazı okullar yalnızca kız veya yalnızca erkek öğrencilere ayrılmaya devam edecek.
- Devam zorunluluğu nasıl olacak?
Aynen devam edecek.
- Her kademede diploma olacak mı?
Sadece 12 yıllık eğitimin sonunda diploma verilecek.
- İkili öğretime devam edilecek mi?
Şartların uygun olmaması durumunda aynı binada bulunan ilkokul ve ortaokul için ikili öğretim uygulaması yapılabilecek. İkili öğretim yapan okullarda ortaokullar sabahçı, ilkokullar ise öğlenci olarak eğitim öğretim faaliyetlerini yürütebilecekler.
- Bu sistem nedeniyle kız çocuklarının erken evliliğinin yeniden gündeme geleceği ve artacağı yönünde de çok tartışma yapıldı?
Bu sistemin böyle bir uygulamaya imkân vereceği yönündeki tartışmalar tamamen maksatlı olarak çıkarılan tartışmalardır. 12 yıllık zorunlu eğitim sürecini bitirmeyen hiçbir öğrencimizin eğitim sistemi dışına çıkıp, erken yaşta evlenmeleri mümkün değil.
Vatan