Dünyada en yaygın yem olarak kullanılan soya ve mısırın maliyetinin yüzde 50, Türkiye’de de bölgesel olarak yüzde 26 ile yüzde 300 arasında zamlanan yemlerin, et fiyatlarını önümüzdeki aylarda yüzde 30-35 artıracağı belirtildi.
Bir yandan yem fiyatlarının yüzde 26 ile yüzde 300’leri aşan bir şekilde artması, bir yandan kötü politikalar nedeniyle hayvan sayısının sürekli azalması, tüketiciyi zor bir kışın beklediğini gösteriyor. Uzmanlar, artan yem fiyatlarının yanı sıra, vaktinde yağmayan yağmurun buğday kalitesini düşürdüğünü, bu yıl etin yanı sıra makarna fiyatlarında da artış yaşanacağını belirtiyor. Türkiye’nin her yıl yaptığı 3-4 milyon tonluk un ihracatı da zora girmiş durumda.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Türkiye Tarım Sendikaları Genel Başkanı Abdullah Aysu ve Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstütisi Öğretim Üyesi Kadir Karakuş’un verdiği bilgilere göre, Türkiye hayli sıkıntılı günlere gebe. Bir yandan artan yem fiyatları ve azalan hayvan sayısı nedeniyle tüketiyici bu kış eti yüzde 30-35 daha pahalı yiyecek.
Verilen bilgilere göre, hayvancılıkta işler sarpa sarmış durumda. 1980’de nüfus 40 milyon iken Türkiye’deki hayvan sayısı 84 milyon 300 idi. Bugün nüfus 75 milyonu aşmasına rağmen hayvan sayısı 37 milyona geriledi. 1980’deki 84 milyon 300 bin hayvanın saman ihtiyacını karşılayabiliyorken bu yıl 37 milyon hayvanı için saman ithal kararı alındı. Çünkü, yanlış politikalara iklim değişikliğinin dayattığı etkenler de eklenince ortaya oldukça sıkıntılı bir tablo çıktı.
TÜİK verilerine göre, Türkiye’de kişi başına yılda 6.89 kilogram kırmızı et, 19.7 kilogram tavuk eti olmak üzere toplam 26.59 kilogram et tüketiliyor.
2007’de, Türkiye’de 11 milyon 121 bin sığır, 25 milyon 475 bin koyun ve 6 milyon 286 bin keçi varken bu rakam 2009’da 10 milyon 723 bin sığır, 21 milyon 749 bin koyun ve 5 milyon 128 bin keçiye indi. 2009’da 412 bin ton olan kırmızı et üretim, 2010’da yapılan canlı hayvan ithalleriyle ancak 780 bin tona yükseldi. Yani açık 300 bin ton.
Türkiye’de 12 milyon tonu çayır/mera, 18.3 milyon tonu yem bitkileri ekilişleri, 13.3 milyon tonu silaj yapımı, 5 milyon tonu bahçe içi otlak, 10 milyon tonu da sap, saman, anız artıkları olmak üzere 58.6 milyon ton kaba yem üretiliyor. Bu yılki kaba yen açığı ise 13-14 milyon ton.
EBK tüketici lehine düzenlesin
Yem ve hayvancılık konusunda yaşanan sıkıntılara ilişkin görüş bildiren Çiftçi Sendikaları Konfederasyonu, çözüm olarak Et ve Balık Kurumu’nun piyasayı tüketici lehine düzenlemesi gerektiğini belirtti. Konfederasyon ayrıca, bizzat yetiştirici ve üreticileri, üretimden pazarlamaya zincirin tüm halkalarına egemen kılacak, oluşmasına destek olacak politikaların uygulamaya konulmasını, devletin, sadece kesesinin ve kasasının şişmesini düşünen, toplumsal sorumluluk kaygısı taşımayan şirketleri palazlandıracak politikalarını terk etmesini öneriyor.
Konfederasyonu, meraların ıslah edilmesi, özgür köy hayvancılığını geliştirecek ve uygulayacak politikaların merkezi devlet politikası haline getirilmesine vurgu yaptı.
Makarna da sıkıntılı
Türkiye’nin buğday rekoltesi yıllık 18 milyon ton. Bazı yıllarda bu rakam 21 milyon tona kadar ulaşmış. Ancak bu yıl yağmurun yağması gereken zamanlarda yağmaması, hem rekoltenin daha az hem de buğday kalitesinin daha düşük olmasına yol açtı. Bu yıl 18 milyon ton buğday bekleniyor. Bununla ekmekte herhangi bir sorun görünmezken birinci kalite buğdaydan üretilen makarnada fiyatların artması bekleniyor. Zira, birinci kalite buğdayda sorun büyük. Şimdi hasadı yapan yoksul çiftçilerin hemen piyasaya sunmasının fiyatların normal koşullarda seyretmesini sağladığını belirten uzmanlar, yoksul üreticideki ürünün bitmesiyle makarnada yükselme yaşanacağını öngörüyor. Ayrıca Ortadoğu ülkelerine yapılan 4 milyon tonluk un ihracatı da zora girmiş durumda.
Cumhuriyet