İşte, ülkenin imam hatip gerçeği

İmam ha­tip li­se­le­ri, Cum­hu­ri­ye­tin ilk yıl­la­rın­dan bu ya­na eği­tim sis­te­mi­mi­zin ay­rıl­maz bir par­ça­sı­dır. Ay­dın din adam­la­rı ye­tiş­tir­mek ama­cıy­la bu okul­lar da, bugün iz­le­ri si­lin­mek is­te­nen bü­yük ön­der Mus­ta­fa Ke­mal Ata­tür­k’­ün em­riy­le açıl­mış­tı. Da­ha­sı, Di­ya­net İş­le­ri Baş­kan­lı­ğı da, Ata­tür­k’­ün em­riy­le ku­rul­muş­tu.
1923-1924 öğ­re­tim yı­lın­da ül­ke­miz­de 23 li­se, 29 imam ha­tip li­se­si, 72 de or­ta­okul bu­lu­nu­yor­du. İmam ha­tip li­se­le­ri­nin öğ­re­tim sü­re­si de il­ko­kul­dan son­ra 4 yıl ola­rak be­lir­len­miş­ti. İlk ila­hi­yat fa­kül­te­si de ay­nı yıl İs­tan­bu­l’­da açıl­dı. An­cak, imam ha­tip li­se­le­ri­ne il­gi ol­ma­dı. Öğ­ren­ci­siz ka­lan okul­lar bi­rer bi­rer ka­pa­tıl­mak zo­run­da ka­lın­dı. 1930 yı­lın­da da İs­tan­bul ve Kü­tah­ya imam ha­tip li­se­le­ri­nin, 1933 yı­lın­da da ila­hi­yat fa­kül­te­si­nin öğ­ren­ci­siz­lik ne­de­niy­le öğ­re­ti­mi­ne son ve­ril­di.

DİN DERSİ, İSTEĞE BAĞLIYDI
İl­ko­kul prog­ra­mın­da Ku­r’­an-ı Ke­rim ile Din der­si il­ko­kul 3. sı­nıf­tan baş­la­mak üze­re haf­ta­da iki­şer sa­at oku­tu­lu­yor­du. Da­ha son­ra bu ders­le­rin oku­tul­ma sü­re­si haf­ta­da bi­rer saa­te in­di­ril­di. 1930 yı­lın­da ise din der­si prog­ra­mı sa­de­ce 5. sı­nıf öğ­ren­ci­le­ri­ne an­ne- ba­ba­la­rı is­ter­se haf­ta­da ya­rım sa­at ve­ril­me­ye baş­lan­dı. Köy il­ko­kul­la­rın­da ise per­şem­be gün­le­ri ders­ler ya­rım sa­at zo­run­lu ola­rak oku­tu­lu­yor­du. Bu, 1940 yı­lı­na ka­dar de­vam et­ti.

CHP ik­ti­dar­da­dır. Dö­ne­min Baş­ba­ka­nı Şem­set­tin Gü­nal­tay, din ada­mı ih­ti­ya­cı­nı dik­ka­te al­dı ve İl­ko­kul 4 ve 5’n­ci sı­nıf­la­rın­da 1949 yı­lın­dan iti­ba­ren is­te­yen öğ­ren­ci­le­rin haf­ta­da 2 sa­at Din der­si al­ma­sı uy­gu­la­ma­sı­na ge­çil­me­si­ni sağ­la­dı. Bu der­se ka­tıl­mak is­te­ğe bağ­lıy­dı. Ay­nı yıl “i­mam ha­tip kurs­la­rı­” açıl­dı. Bu­ra­da da öğ­ren­ci­le­re Ku­r’­an-ı Ke­rim öğ­re­ti­li­yor­du.
1951- 1952 Öğ­re­tim Yı­lı’n­da De­mok­rat Par­ti­li Tev­fik İle­ri­’nin Mil­li Eği­tim Ba­kan­lı­ğı dö­ne­min­de An­ka­ra, İs­tan­bul, Ada­na, Is­par­ta, Kay­se­ri, Kon­ya, Ma­ra­ş’­ta imam ha­tip li­se­le­ri açıl­dı. 1960-1961 ders yı­lın­da mes­le­ki tek­nik öğ­re­tim­de­ki öğ­ren­ci sa­yı­la­rı­nı in­ce­li­yo­rum. O öğ­re­tim yı­lın­da er­kek sa­nat okul­la­rın­da 16 bin, kız sa­nat okul­la­rın­da 19 bin, ti­ca­ret or­ta­okul­la­rın­da 6 bin, imam ha­tip or­ta­okul­la­rın­da ise 3 bin 300 öğ­ren­ci var. Bu­gün imam ha­tip or­ta­okul­la­rı hep ko­nu­şu­lu­yor ama ay­nı dö­nem­de ka­pa­tı­lan er­kek, kız sa­nat or­ta­okul­la­rı­nı baş­ta Mil­li Eği­tim yet­ki­li­le­ri ol­mak üze­re AK­P’­li hiç­bir si­ya­set­çi gün­de­me ge­tir­mi­yor. Sa­hi o or­ta­okul­la­rı, mes­le­ki ve tek­nik li­se­le­ri siz ni­çin ko­nuş­mu­yor­su­nuz?

RAKAMLARLA İMAM HATİP LİSELERİ
Ön­ce şu­nu be­lir­te­lim, 8 yıl­lık ke­sin­ti­siz ve zo­run­lu il­köğ­re­tim uy­gu­la­ma­sı­na ge­çil­di­ğin­de ge­nel or­ta­okul­la­rın, mes­le­ki or­ta­okul­la­rın ya­nı sı­ra imam ha­tip or­ta­okul­la­rı da ka­pa­tıl­mış­tı. Ya­ni, ka­pa­tı­lan yal­nız imam ha­tip or­ta­okul­la­rı de­ğil, tüm or­ta­okul­lar­dı. Zo­run­lu il­köğ­re­tim­le bir­lik­te kız­la­rın okul­laş­ma ora­nı önem­li öl­çü­de yük­sel­di. Bu bi­le tek ba­şı­na önem­li ba­şa­rı­dır.
1996-1997 öğ­re­tim yı­lın­da imam ha­tip li­se­le­rin­de 192 bin öğ­ren­ci bu­lu­nu­yor­du. Bu sa­yı üni­ver­si­te­ye gi­riş­te­ki kat­sa­yı dü­zen­le­me­si ne­de­niy­le 1997-1998 öğ­re­tim yı­lın­da 168 bi­ne, 2000-2001 öğ­re­tim yı­lın­da 77 bi­ne düş­tü. An­cak, de­ği­şen bir şey ol­ma­ma­sı­na rağ­men 2004-2005’te öğ­ren­ci sa­yı­sı 104 bi­ne, 2008-2009’da 149 bi­ne, 2010-2011’de 235 bi­ne yük­sel­di. Baş­ba­ka­nın id­di­a et­ti­ği gi­bi geç­miş dö­nem­de imam ha­tip li­se­le­ri ka­pa­tıl­ma­dı. An­cak, öğ­ren­ci sa­yı­sı­nın ye­ter­li ol­ma­dı­ğı yer­de, di­ğer okul­lar için han­gi iş­lem ya­pı­lı­yor­sa, imam ha­tip li­se­le­ri için de ay­nı uy­gu­la­ma­lar ger­çek­leş­ti­ril­di.
İmam ha­tip li­se­le­rin­de baş­lan­gıç­ta öğ­ren­ci sa­yı­sın­da azal­ma ol­ma­sı­na kar­şın, 1997-1998 ile 2010-2011 dö­ne­mi­ni kar­şı­laş­tır­dı­ğı­mız­da öğ­ren­ci ar­tış ora­nı­nın yüz­de 22 ci­va­rın­da ol­du­ğu­nu gö­rü­yo­ruz. Da­ha­sı, mes­lek li­se­si me­zun­la­rı­na ta­nı­nan yük­se­köğ­re­ti­me ge­çiş ay­rı­ca­lık­la­rı, bu okul­lar­da­ki öğ­ren­ci sa­yı­sı­nın da önem­li öl­çü­de yük­sel­me­si­nin yo­lu­nu aç­mış­tı.

AKP gel­me­den ön­ce de var­dı
Unu­tul­ma­sın ki, AKP ik­ti­da­ra gel­me­den ön­ce bu ül­ke­de 550 imam ha­tip li­se­si var­dı. Bu okul­lar­da öğ­re­nim gö­ren­le­re iş adam­la­rı, va­kıf ve şir­ket­ler ta­ra­fın­dan burs ve­ril­me­ye baş­lan­ma­sı, özen­di­ri­ci di­ğer ön­lem­ler­le imam ha­tip li­se­si sa­yı­sı 694’e ulaş­tı ve 125 bin öğ­ren­ci ka­yıt yap­tır­dı. Yi­ne tüm özen­di­ri­ci ön­lem­ler­le bir­lik­te ba­ğım­sız 697, imam ha­tip li­se­le­ri bün­ye­sin­de de 350 ol­mak üze­re 947 imam ha­tip or­ta­oku­lu açıl­dı. Bu okul­la­ra da 103 bin öğ­ren­ci ka­yıt yap­tır­dı. Bu sa­yı­ 5-6 bin da­ha ar­ta­bi­lir.
As­lın­da Mil­li Eği­tim Ba­kan­lı­ğı, imam ha­tip or­ta­oku­lu ve li­se­le­rin­de öğ­ren­ci pat­la­ma­sı bek­li­yor­du. An­cak, di­ğer or­ta­okul ve li­se­ler­de de Ku­r’­an-ı Ke­rim, Hz.Mu­ham­me­d’­in Ha­ya­tı ders­le­ri­nin “seç­me­li­” ol­ma­sı ne­de­niy­le bek­le­nen ol­ma­dı.
“Te­rö­rist ye­tiş­tir­me­di­ği için imam ha­tip­ler ka­pa­tıl­dı­” id­di­ası as­la doğ­ru ola­maz. Çün­kü, bu okul­la­ra öz­gü hiçbir uy­gu­la­ma ol­ma­dı. Ger­çek­ler, si­ya­set­çi­le­rin ço­ğu kez söy­le­di­ği gi­bi ol­mu­yo­r… İş­te, imam ha­tip­ler de en çar­pı­cı ör­ne­k…

Saygı Öztürk