DİSK Araştırma Enstitüsü'nün işsizlik verilerini değerlendirme raporu, son 4 yılda erkeklerin kayıt dışı çalışmasında azalma olduğunu, ancak kayıt dışılığın kadın çalışanlar arasında arttığını ortaya koydu.
TÜİK tarafından açıklanan Hanehalkı İşgücü Anketi Haziran 2012 dönem sonuçlarının değerlendirildiği raporda, Türkiye'de çalışma çağındaki her iki kişiden birinin çalışmadığı, işgücüne katılım oranının Haziran 2012 dönemi için yüzde 50,8 düzeyinde gerçekleştiği belirtildi. Raporda, ''İşsiz sayılmayan umudu kesik işsizlerin sayısı ve ev içi emeğin görünmez olmasının sonucunda açığa çıkan bu durum Türkiye'de işsizliği olduğundan düşük gösteriyor'' ifadelerine yer verildi.
AB ülkeleri için işgücüne katılım oranının yüzde 68,6 düzeyinde olduğuna işaret edilerek, AB ülkeleri ile karşılaştırıldığında Türkiye'nin işsizlik oranları bakımından 11. sırada olduğu belirtildi. Avusturya, Almanya, Romanya, Belçika gibi pek çok ülke için işsizlik oranının Türkiye'den düşük olduğu belirtilerek, kentsel yerlerde işsizlik oranına bakıldığında Türkiye'de işsizliğin AB ortalamasının üstünde olduğu ifade edildi.
Raporda, şu tespitlere yer verildi:
''Umudu olmadığı için ya da diğer nedenle son 3 aydır iş arama kanallarını kullanmayan ve bu nedenle işsiz sayılmayanlar dahil edildiğinde işsizlik oranı, yüzde 8 değil, yüzde 13,5; işsiz sayısı da 2 milyon 272 bin değil, 4 milyon 3 bin oluyor.
Gizli işsiz olarak görülen eksik istihdam da ilave edildiğinde işsizlik oranı yüzde 16,5.
Her iki gençten biri kayıt dışı çalışırken, umudu kesik işsizlerle birlikte her 4 gençten biri işsiz. Resmi olarak yüzde 15,7 olan işsizlik, umudu olmadığı için ya da diğer nedenle son 3 aydır iş arama kanallarını kullanmayan ve bu nedenle işsiz sayılmayan gençler dahil edildiğinde yüzde 24,4'e ulaşıyor. 712 bin işsiz gence karşı 543 bin çalışmaya hazır ancak umutsuzluk başta olmak üzere çeşitli nedenlerle iş aramayan genç var. Geçtiğimiz aya göre işsiz genç sayısı 27 bin arttı.
İşgücüne katılım oranı kadınlar için yüzde 30,6 düzeyinde. Çalışma çağındaki her üç kadından yaklaşık olarak sadece biri çalışıyor. Lise ve üzeri eğitime sahip kadınlar erkeklere göre 2,3 kat daha fazla işsizlik gerçeği ile yüzleşiyor.
2008 Haziran dönemi ile karşılaştırıldığında kayıt dışı istihdam 401 bin artmış durumda. Erkekler için aynı dönemde kayıt dışı 275 bin azalırken kadınlar için 676 bin arttı.
2009 yılı Haziran dönemi ile karşılaştırıldığında geçici çalışanların sayısı yüzde 35 artarak, 1 milyon 599 binden, 2 milyon 162 bine yükseldi.''
Haftalık çalışma süresi, 37,5 saate düşürülmeli
Türkiye'de işsizlik sorununun kadın ve gençlerin çalışma hayatında karşılaştıkları engeller üzerinden yaşandığı belirtilen raporda, ucuz istihdam stratejisinin çalışma yaşamının yapısını tahrip ettiği ifade edildi.
İşsizlik sorununun, insan onuruna yaraşır iş ekseninde ele alınması gerektiği anlatılan raporda, şu önerilere yer verildi:
''Haftalık çalışma süresi, gelir kaybı yaşanmaksızın 37,5 saate, fazla mesailer için uygulanan yıllık 270 saat sınırı, 90 saate düşürülmeli.
Herkese en az 1 ay ücretli izin hakkı tanınmalı.
Herkes için iş güvencesi ayrımsız bir biçimde uygulanmalı.
Sendikal hak ve özgürlükler güvence altına alınmalı, sendikal barajlar, noter şartı kaldırılmalı, herkesin sendika hakkını özgürce kullanabilmesi için gerekli yasal düzenlemeler yapılmalı.
Kamu girişimciliği ve hizmetleri istihdam yaratacak şekilde yeniden ele alınmalı.
Kamuda personel açığı derhal kapatılmalı.
Taşeronlaşma ve kayıt dışı istihdam engellenmeli.''
AA