Amerikan düşünce kuruluşu Marshall Fonu’nun (GMF) her yıl yaptırdığı geleneksel “Transatlantik Eğilimler Araştırması”nın sonuçları dün açıklandı.
2002’den bu yana yapılan bu araştırma, ABD ve Avrupa’nın politika, güvenlik ve ekonomi gündemi hakkındaki kamuoyu nabzını yansıtması bakımından, önemli, ciddi ve güvenilir bir kaynaktır.
Araştırma geçen haziran ayında, ABD, Rusya, Türkiye ve 12 AB ülkesinde yürütüldü.
Çalışmanın Türkiye ayağını “TNS PİAR” üstlendi. 4-21 Haziran arasında yaşı 18’den büyük 1009 denekle yüz yüze görüşüldü ve son derece ilginç sonuçlar elde edildi.
Bunların arasından bana göre en ilginci Suriye kriziyle ilgili olanıydı.
Aşağıda bu husustaki üç soruyu ve bunlara verilen cevapları çarpıcı detaylarıyla aktarıyorum.
Türkiye’de deneklere önce şu soru soruldu:
“Hükümetin kendisine karşı savaşan muhalefeti bastırmak için askeri güç kullandığı Suriye’ye müdahale edilmesi isteği hususunda tartışmalar yaşandı. Bu durumda ülkenizin ne yapması gerektiğini düşünürsünüz?”
Deneklerin yüzde 57’si bu soruya “Ülkem (bir müdahalenin) tamamen dışında kalmalıdır” şıkkını tercih ederek cevap verdi. Yüzde 32’si “Türkiye müdahale etmelidir” şıkkını seçti; yüzde 11 ise görüş belirtmedi.
“Türkiye Suriye’ye müdahaleden uzak durmalıdır” diyenlere yine soruldu: Birleşmiş Milletler onaylı bir müdahaleyi destekler miydiniz?
“Hayır, müdahale BM onaylı olsa da desteklemem” şıkkını benimseyenlerin oranı yüzde 76 gibi bir çoğunluğa erişti; “Evet, desteklerim” seçeneğini gösterenlerinki de yüzde 18’de kaldı. Yüzde 6’sı da cevap vermedi.
Ardından bütün deneklere şu soru yöneltildi:
“Bildiğiniz üzere Rusya ve Çin, Suriye’ye bir müdahaleye karşı çıkarak bu yöndeki bir BM eylemini vetoyla önleyebilirler. Gelecekteki bir BM müdahalesi Rusya veya Çin tarafından veto edildiği takdirde, ülkeniz bunu yok sayarak yine de Suriye’ye müdahale etmeli midir?”
Türklerin yüzde 63’lük çoğunluğu “Hayır, Rusya veya Çin veto ederse Türkiye müdahale etmemelidir” dedi. “Bu iki ülke veto etse de müdahale etmeliyiz” diyenler yüzde 22 çıktı. Yüzde 15’i de cevap vermedi.
Bütün bu verileri paylaştıktan sonra araştırmada yanılma payının artı ya da eksi yüzde üç olarak beyan edildiğini de ekleyelim ki her şey tam olsun.
Şimdi sıra geldi yoruma...
Farklı açılardan yöneltilmiş sorulara verdikleri bütün cevaplara göre Türkiye halkı, ülkelerinin Suriye’deki krize askeri müdahalede bulunmasını açık ara istemiyor.
Müdahalenin arkasında BM destekli bir uluslararası meşruiyet olsun ya da olmasın Türkiye halkının savaş karşıtı tutumu değişmiyor.
Çünkü savaş, savaştır.
Neticede ölecek olanlar bu halkın çocuklarıdır. Bedeli bu halk ödeyecektir.
Türkiye’de zaten bir savaş ülke sınırları içinde çocuklarının canlarını almaya devam ederken, Türkiye halkı, zürriyetinin bir de Suriye’de içine girilip, nasıl çıkılacağı da belli olmayan başka bir savaşta harcanmasını istemiyor.
Bu kadar esaslıdır.
O halde durum AKP iktidarı açısından şudur:
AKP’nin Suriye politikasını planlayanların ve AKP medyasının Türkiye halkını Suriye’ye bir askeri müdahalenin lüzumuna koşullandırabilmiş olmasından vazgeçtik... AKP kendi seçmenini bile savaşa ikna edememiştir. Ve bu ne kadar ferahlatıcıdır.
AKP liderliğinin kamuoyu araştırmalarıyla yatıp kalktığını biliyoruz.
Buna rağmen, mezhepçi dürtü ve ideolojilerinin Suriye bahsinde onları halkın ne kadar açığına savurduğunu gösteriyor bu araştırmanın sonuçları...
Suriye politikalarını eleştirenlere “Baasçı”, “Esedçi” diye kara çalmaktadırlar.
Şimdi ya “Türkiye halkının çoğunluğu Baasçıymış” diye kendilerini avutup yanlışta ısrar edecekler, ya da politika ve söylemlerini gözden geçirecekler. Üçüncü bir seçenekleri yok.