Mars’taki gizemli dev bulutlar



16 Şubat’ta “An Extremely High-Altitude Plume Seen at Mars’ Morning Terminator” adıyla Nature adlı dergide yayınlanan bir makaleye göre; Mars yüzeyinde oldukça gizemli devasa toz bulutları görüntülenmiş. Bu atmosferik oluşumlar 10 saatten kısa bir sürede ortaya çıkıyor; on gün boyunca 100*500 m’lik bir alanı kaplıyor ve günden güne formunu değiştirerek sonunda kayboluyor. Adı geçen toz bulutları, 2012 yılında iki kez görünüp kaybolmuş.

Hikaye 2012 mart ayında başlıyor. Bu ay süresince, bilim adamları Mars yüzeyinde savrulan devasa bir toz bulutu gözlemliyor; 10 saatten kısa bir süre içinde ortaya çıkan bu bulutlar, on gün boyunca formunu günden güne değiştirerek ortadan kayboluyor. Bir ay sonra, Nisan 2012’de senaryo gezegenin aynı konumunda kendini tekrarlıyor; ancak bu kez toz bulutları çok çabuk form alıp, birkaç güç sonra kayboluyor.

Bilimsel topluluk, ilgili fenomeni izlemeye almış ve birkaç aylık bir çalışmada, uluslararası bir astronot ekibi Nature adlı dergide, yukarıda da değinilen sonuçlarını yayınlamış. Ancak sonuçlar, cevaptan çok sorular doğuruyor.

Mars yüzeyinde 2012 yılında keşfedilen bu bulutlar 250 km yüksekliğe ulaşabilmiş; ancak öncesinde bu bölgede oluşan bulutlar 100 km yüksekliğini aşamıyordu. Bu açıdan, devasa toz bulutları bir ilki teşkil ediyor.

Ekiptekiler, Hubble Uzay Teleskobunun 17 Mayıs 1997 tarihindeki arşiv görüntülerini inceleyerek, bu dev tüylere benzer yapıların oluştuğunu doğrulamışlar; ancak Mars Atmosferi ve Uçucu Evrim Misyonu (MAVEN)’den Bruce Jakosky, National Geographic adlı dergiye bu oluşumların nasıl bu kadar yüksekte olduğunu açıklamanın hayli zor olduğunu; kaldı ki açıklanabilse bile o yüksek rakımda oluşan rüzgarların bu tüysü oluşumları hızlı bir şekilde dağıtabileceğini belirtmiş.

Çalışmaya katılan ekip eğer bu fenomeni tam olarak açıklayamasa da; ortaya pekçok hipotez koymaya çalışıyor. Bunlardan biri, bu atmosferik oluşumların karbondiyoksit-buz, su buzu, ya da tozdan oluşabileceği, ancak böylesi bir yükseklikte ilk defa rastlanan bu gizemli bulutlar için geçmiş deneyimlere bakarak benzer teoriler ortaya atmak güçleşiyor.

Yorum Gönder

0Yorumlar
Yorum Gönder (0)