Son günlerde Türkiye gündeminin en çok konuşulan olayı "kayyum atamaları" oldu. Daha önce Koza İpek Grubu için verilen kayyum kararı, bu kez Kaynak Holding için verildi. "Kayyum nedir?" soruları tekrar gündeme geldi. Bu sabah İstanbul Anadolu 10. Sulh Ceza Mahkemesi'nin kararı üzerine atan 7 kayyum polis eşliğinde Kaynak Holding'in Bulgurlu ve Bağcılar'da bulunan iki merkez binası ile diğer şirket binalarına girdi. Mahkeme kararının Kaynak Holding bünyesindeki 19 şirketi kapsadığı öğrenildi. Önce, Koza İpek Grubu'na ardından Kaynak Holding'e kayyum atanması sonucunda vatandaşlar; 'Kayyum nedir, hangi durumlarda atanır?" gibi sorulara yanıt aradı. İşte, kayyum hakkında bilinmesi gerekenler!
KAYYUM NEDİR?
Bir yönetim merci olduğu anlaşılan Kayyum tam olarak, belli bir malın yönetilmesi veya belli bir işin yapılması için görevlendirilen kimselere denilmektedir. Kayyum ataması söz konusu olduğunda; şirketin atamadan önceki tüm yetkileri alınır ve kayyuma devredilir. Yani Kayyum, o şirketin tek yetkili merci olur. Kayyum'un görevi şirket ya da kuruluşu yönetmek, suç unsuru mahkeme kararı ile sabit olana kadar ya da suçlamalardan sözkonusu şirket ya da kuruluş aklanana kadar kurum ya da şirketi idare etmektir.
KAYYUM HANGİ DURUMLARDA ATANIR?
Daha çok Türk Ticaret Kanunu kapsamında adı geçen bir kavram olan kayyum, genellikle yönetim kurulunun görevlerini yerine getiremediği tespit edildiğinde devreye sokulmaktadır. Bazen ortaklar arasında çıkan krizler, bazem anonim şirketlerin yönetiminin işlevsiz hale gelmesi gibi durumlar kayyuma başvurulan durumlardır.
Koza İpek Grubu ve Kaynak Holding için verilen kayyum kararı ise Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 133. maddesi doğrultusunda alınmıştır. Yani şirketin yönetim kurulunun Türk Ceza Kanunu kapsamında bir suç işlediği işlerden şirketteki görevini kötüye kullanma durumu var.
KAYYUM'A GEÇEN ŞİRKETTE OLUŞAN DEĞİŞİKLİKLER NELER?
Kayyum idaresi ile yönetilmeye başlayan şirketler, Kamu İhale Kanununa göre iflas masasındaki şirket veya tasfiye halinde şirket görüldüğünden kamu İhalelerine katılamazlar.Yurtdışı iş anlaşmaları yapamazlar, yapmış olsalar bile bu anlaşmalar, devlet tarafından onaylanamaz. Kayyum vesayet organlarından birisidir. Kayyum sadece belirli işleri görmek veya mal varlığını yönetmek için görevlendirilir.
KAYYUM ATAMA ÇEŞİTLERİ
Mahkeme tarafından atanan kayyum atamaları üç çeşit yapılır. Erişkin kişilerin isteği üzerine kayyum ataması yapılabilir. Bu şekildeki atamaya 'İstek Üzerine Kayyımlık' denir. Mahkeme, vesayet makamı bazı sebeplerden veya kanunda belirtilmiş hallerde, bir ilgilinin isteği üzerine de kayyım atayabilir. Buna da 'Temsil Kayyımlığı' adı verilir. Kayyum atamasının son çeşidi de vesayet makamı, yönetimi kimseye ait olmayan yerler için gereken önlemleri alır ve bazı hallerde yönetim kayyumu atar. Buna da 'Yönetim Kayyımlığı' adı verilir.