Darbecilere yönelik soruşturma ve kamu kurumlarında geniş ölçekli tasfiye sürerken kritik MGK toplantısından üç ay süreyle olağanüstü hal ilan edilmesi kararı çıktı.
Diken darbe girişiminin başladığı andan itibaren gelişmeleri gün gün aktarmayı sürdürüyor…
21 Temmuz
00:31 CNN Türk’ün haberine göre Adalet Bakanı Bekir Bozdağ “OHAL düzenlemesi yalnızca 15 Temmuz darbe girişimiyle sınırlı olacak” dedi; gözaltı süresinin bireysel suçlarda 24 saatten 48 saate, toplu suçlarda dört günden sekiz güne çıkarılması söz konusu.
00:23 İçişleri Bakanı Efkan Ala: OHAL, vatandaşımızın hayatında hiçbir olumsuzluğa yol açmayacak. OHAL, terörle mücadelede devletin işleyişine hız kazandıracak. Hiç kimse endişe etmesin.
20 Temmuz
23:59 CNN Türk: OHAL kararı Meclis’te yarın ele alınabilir.
23:38 CHP’li Özgür Özel: “Bu olağanüstü hal, Meclis’e karşı nankörlüktür, vefasızlıktır ve sivil darbedir.”
Üç ay olağanüstü hal
23:20 Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, MGK’da alınan ve bakanlar kurulunca onaylanan kararı açıkladı: “Anayasa’nın 120’nci maddesi uyarınca ülke genelinde üç ay süreyle olağanüstü hal edilmiştir.”
Erdoğan OHAL’in demokrasiye, hukuka ve özgürlüklere karşı olmadığını, terörle mücadele ve temel hak ve özgürlükleri korumaya yönelik olduğunu söyledi: “Valilerin yerini askerler almayacak. Tam tersine valilerimizin yetkileri artacak. Silahlı kuvvetler valilerin emrinde bu süreci yürütecek.”
Anayasa’nın 120’inci maddesi şöyle: “Anayasa’yla kurulan hür demokrasi düzenini veya temel hak ve hürriyetleri ortadan kaldırmaya yönelik yaygın şiddet hareketlerine ait ciddî belirtilerin ortaya çıkması veya şiddet olayları sebebiyle kamu düzeninin ciddî şekilde bozulması hallerinde, cumhurbaşkanı başkanlığında toplanan bakanlar kurulu, Millî Güvenlik Kurulu’nun da görüşünü aldıktan sonra yurdun bir veya birden fazla bölgesinde veya bütününde süresi altı ayı geçmemek üzere olağanüstü hal ilân edebilir.”
‘Olağanüstü hallerle ilgili düzenleme’nin anlatıldığı 12’nci madde ise özetle şöyle: “… olağanüstü hal ilânına karar verilmesi durumunda, bu karar Resmî Gazetede yayımlanır ve hemen Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin onayına sunulur. Meclis, olağanüstü hal süresini değiştirebilir, bakanlar kurulunun istemi üzerine, her defasında dört ayı geçmemek üzere, süreyi uzatabilir veya olağanüstü hali kaldırabilir (…) Olağanüstü hal süresince, cumhurbaşkanının başkanlığında toplanan bakanlar kurulu, olağanüstü halin gerekli kıldığı konularda, kanun hükmünde kararnameler çıkarabilir. Bu kararnameler, Resmî Gazete’de yayımlanır ve aynı gün Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin onayına sunulur; bunların Meclis’ce onaylanmasına ilişkin süre ve usul, içtüzükte belirlenir.”
22:57 MGK ve bakanlar kurulu toplantılarıyla ilgili basın açıklamasını Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan yapacak.
22:42 Erdoğan yeniden El Cezire’de: “Darbe girişiminin arkasında başka ülkeler var. Gülen’in terör örgütünün bir üst akılı var, darbeyi planlayanlar o üst akıl. Tekrarlıyorum, idam cezası kararı Meclis’ten geçerse ben onaylarım. Pensilvanya ile Rus uçağını düşüren pilotlar arasında bağlantı olabilir. Darbe girişiminde bir istihbarat zaafı olduğu ne yazık ki doğru. Bizim elimizde birçok şüphe vardı, ne yazık ki mevzuat elimizi bağladı.
21:50 Söyleşiye ara verildi. Stüdyodaki sunucu, Erdoğan’a gelen ‘acil çağrı’ nedeniyle söyleşiye ara verildiğini söyledi.
21:49 Erdoğan El Cezire’de: “Darbe girişimini eniştemden öğrendim (kız kardeşinin eşi emekli öğretmen Ziya İlgen). Halktan demokrasiye sahip çıkmasını istedim. TSK içinde azınlık bir grup buna kalkıştı.”
21:45 Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ayrılmasının ardından, Marmaris’te konakladığı otele düzenlenen saldırıda helikopterden operasyonu yönettiği tespit edilen Çiğli 2’nci Ana Jet Üs Komutanlığı’nda görevli Tümgeneral Gökhan Şahin Sönmezateş tutuklandı.
20:50 Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın başyaveri Albay Ali Yazıcı tutuklandı.
20:46 Aralarında Anayasa Mahkemesi üyeleri Alparslan Altan ve Erdal Tercan ile Yargıtay 9’uncu Ceza Dairesi Başkanı Ekrem Ertuğrul’un da bulunduğu 113 hakim, savcı ve yüksek yargı üyesi tutuklandı. Ertuğrul, Balyoz davasındaki cezaları onamıştı.
20:30 Darbe girişimiyle ilgili yürütülen soruşturma kapsamında, Kuleli Askeri Lisesi’nde 9, 10, 11 ve 12’inci sınıflarda okuyan 62 askeri öğrenci tutuklandı.
20:15 Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nda (BTK) çalışan 170 kişi açığa alındı.
20:10 Sahil Güvenlik Hava Komutanlığı’nda ve Foça’da, Deniz Kuvvetleri’ne ait lojmanlarda polis ekiplerince arama başlatıldı.
19:55 DHA: Yunanistan karasularına geçmeye çalıştığı tespit edilen iki Türk Sahil Güvenlik botuna, Türkiye’den kalkan Türk Hava Kuvvetleri’ne ait uçaklarla operasyon düzenleniyor.
Reuters da Yunan karasularındaki şüpheli bot üzerine, Türk F-16’larının keşif amaçlı bölgeye gönderildiğini duyurdu.
AA ise İçişleri Bakanlığı’nın iddiaları yalanladığını aktardı.
19:45 Uluslararası kredi ve derecelendirme kuruluşu Standard&Poors (S&P), Türkiye’nin ‘BB+’ olan notunu ‘BB’ye düşürdü, görünümü ise negatif olarak belirledi. Kredi notunun düşmesinin ardından dolar, 3.0769’a kadar yükselerek tarihi zirveyi gördü.
19:40 MEB: ‘Anayasal düzene karşı suçlar’dan işlem yapılan 524’ü özel okul 626 kurum için kapatma işlemi başlatıldı.
19:30 Meclis Anayasa Komisyonu Mustafa Şentop: Olağanüstü hal ilan edilmesi Anayasa’ya uygun.
19:15 İstanbul’da ücretsiz ulaşım iki gün daha uzatıldı.
18:30 Meydan gazetesine polis baskını yapıldı. Basın sırasında genel yayın yönetmeni Levent Kenez ile sorumlu yazı işleri müdürü Gülizar Baki gözaltına alındı.
18:26 MGK toplantısına dair açıklama bakanlar kurulu toplantısından sonra yapılacak.
18:00 ÖSYM üç sınav tarihinin değiştiğini açıkladı. Buna göre Kamu Personeli Seçme Sınavı Öğretmenlik Alan Bilgisi (ÖABT) sınavı 20 Ağustos’ta, Dikey Geçiş Sınavı (DGS) ile Mühendislik Tamamlama Sınavı ise 21 Ağustos’ta yapılacak.
17:55 Meclis’in, 15 Temmuz darbe girişimi sırasında bombalanan bölümü müze haline getirilecek.
17:50 MGK toplantısı yaklaşık beş saatin ardından sona erdi.
17:40 2’nci Ordu Komutanlığı’na vekaleten Korgeneral İsmail Metin Temel atandı.
17:48 Darbe girişimiyle ilgili soruşturma kapsamında Van’da 236 polis açığa alındı.
17:44 Milli Eğitim Bakanlığı 6 bin 538 kişiyi daha görevden aldı. Daha önce de özel okullarda görevli 21 bin öğretmenin lisansı iptal edilmiş, çoğu öğretmen 15 bin 200 personelin de görevine son verilmişti.
17:24 Görev süresi dolan Tunceli İl Jandarma Alay Komutanı Pilot Kurmay Albay Atilla Tamer’in yerine, ‘Balyoz darbe planı’ davasından 17 Ağustos 2011 günü tutuklanan, 2014 yılında Yargıtay’ın bozma kararıyla tahliye olan Kurmay Albay Abdullah Cüneyt Küsmez atandı.
17:15 Gaziantep’te 60 hakim ve savcı tutuklandı.
17:14 Mersin’de 244 polis açığa alındı.
17:10 AA: Çevre Bakanlığı’nda 70 personel görevden uzaklaştırıldı. 70 personelin yüzde 52’si Tapu Kadastro çalışanı.
16:50 Hakkari’nin Yüksekova ilçesinde darbe girişimine ilişkin yürütülen soruşturma kapsamında gözaltına alınan Bolu 2’nci Komando Tugay Komutanı Tuğgeneral İsmail Güneşer tutuklandı. Güneşer, eski cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün yaveriydi.
16:45 AKP Genel Başkan Yardımcısı Cevdet Yılmaz, OHAL tartışmalarıyla ilgili konuştu: “MGK, OHAL’i değerlendirecek. OHAL de hukukun bir parçası. ‘Buna ihtiyaç var’ diye değerlendirilirse MGK adım atabilir.”
16.36 Milli Savunma Bakanlığı’ndaki 262 askeri hakim ve savcı görevden uzaklaştırıldı. Öte yandan tüm askeri hakim ve savcılara soruşturma açıldı.
16.26 Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch: Darbe girişiminin ardından Türk bankalarının riskleri yükseldi. Fitch’ten yapılan açıklamada “Son günlerdeki olayların ülke notuna baskı olarak yansıyıp yansımayacağı hükümet tepkilerinin siyasi bölünmeyi ne kadar artırıp, kurumların bağımsızlığı ne kadar zayıflatacağına bağlı” dendi.
15:52 DHA: CHP, darbe girişiminin araştırılması için Meclis Başkanlığı’na önerge verdi.
15.28 CHP, 24 Temmuz Pazar günü Taksim Meydanı’nda ‘Cumhuriyet ve Demokrasi Mitingi’ düzenleyecek.
15:25 Sermaye Piyasası Kurulu’nda, Fethullah Gülen Cemaati’ne mensup olduğu gerekçesiyle yedi personel görevden alındı.
15:20 AA: Darbe girişimi soruşturması kapsamında Diyarbakır 2’nci Birleştirilmiş Hava Harekat Merkezi Komutanı Tümgeneral Atilla Darendeli, Eskişehir’de gözaltına alındı.
15:18 AA: İstanbul Emniyet Müdürlüğü’nde görevinden uzaklaştırılan personel sayısı 479’a yükseldi.
15.10 AA: Çanakkale’de darbe girişimiyle ilgili başlatılan soruşturma kapsamında eski Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Sedat Laçiner ile kardeşi Yrd. Doç. Dr. Vedat Laçiner gözaltına alındı.
14:40 Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Fethullah Gülen’in iadesine ilişkin, “ABD, 80 milyon Türk insanının duygularını anlamalı. Sonuç olarak, ABD harekete geçmezse, ilişkilerimizin etkilenmesi kaçınılmazdır” dedi.
14:12 Reuters: Ankara emniyetinde 900 polis açığa alındı. Reuters’a bilgi veren bir yetkili, söz konusu kişiler hakkında soruşturma açılacağını bildirdi.
14.10 İstanbul’da şu ana kadar 992 asker tutuklandı.
14:08 Gazi Üniversitesi Rektörü Süleyman Büyükberber, kampüs bahçesinde kelepçelenerek gözaltına alındı.
14.05 YÖK: Bin 577 dekan istifa etti, dört rektör açığa alındı.
13.47 YÖK, Yıldız Teknik, Gazi, Dicle ve Yalova Üniversitesi rektörlerini açığa aldı.
13:40 Reuters’e göre generallerin neredeyse üçte biri tutuklu: “Üst düzey iki yetkiliden alınan bilgiye göre, darbe girişiminin ardından Türk Silahlı Kuvvetleri’nde bulunan yaklaşık 360 general rütbeli subaydan 113’ü gözaltına alınırken, gözaltına alınanlardan 99’u tutuklandı. Bu rakam silahlı kuvvetlerdeki toplam general sayısının üçte birine yakın.”
13:42 Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nda 184 kişi açığa alındı. Bunlardan dördü Rekabet Kurumu’nda görevli.
13:35 Sakarya’da gözaltına alınan 24 hakim ve savcıdan üç hakim tutuklandı. Tutuklananlar arasında Ergenekon Davası’na bakan dönemmin İstanbul 13’üncü Ağır Ceza Mahkemesi Başkanı hakim Hasan Hüseyin Özese de bulunuyor. Tutuklanan diğer hakimler Tarık Çağlayan ve Muhammet Tokalı. Gözaltına alınan 18 hakim ve savcı adli kontrol şartıyla serbest bırakılırken, üç hakim ve savcı serbest bırakıldı.
13:27 15 Temmuz gecesi İstanbul’da kızının düğününde Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Abidin Ünal’la birlikte darbeciler tarafından helikopterle kaçırılıp daha sonra serbest kalan Muharip Hava Kuvveti ve Hava Füze Savunma Komutanı Korgeneral Mehmet Şanver Eskişehir’de gözaltına alındı.
13.25 Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez: Sürecin kin ve intikama dönüşmemesi için elimizden geleni yapacağız.
13:20 YÖK, tüm devlet ve vakıf üniversitesi rektörlerinden ‘FETÖ/PDY’ ile bağlantılı akademik ve idari personelin durumunun ivedilikle değerlendirilerek ilgililer hakkında işlem yapılıp sonucun 5 Ağustos’a kadar bildirilmesini talep etti.
YÖK açıklamasında, ‘FETÖ/PDY terör örgütü’ne destek ya da yardımcı olduğundan şüphelenilen personele daha önceden de talep edildiği üzere derhal işlem yapılması istendi; ayrıca bu kişilerin yükseköğretim kurumlarında yönetimsel zafiyet oluşturabilecek bir mevkide görev yapıyorsa beklemeksizin görevden alınması talep edildi: “Paralel Devlet Yapılanması ile bağlantılı veya söz konusu örgüte destek ya da yardımcı olma durumu olan üniversitenizdeki rektör yardımcıları, enstitü ve yüksekokul müdürleri, bölüm başkanları, şube müdürü ve daha üst görevde bulunan yöneticiler ile öğretim elemanı (yabancı uyruklular dahil) ve diğer çalışanların durumlarının ivedilikle değerlendirilerek, ilgililer hakkında işlem yapılması ve sonucundan 5 Ağustos 2016’ya kadar başkanlığımıza bilgi verilmesini önemle rica ederiz.”
13:15 Milli Güvenlik Kurulu (MGK), Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan başkanlığında ‘Aksaray’da toplandı.
13:13 Milliyet’in Ankara bürosundan Tolga Şardan: Dün gece başbakanlık ek binada düzenlenen operasyonda, 10 mühendis gözaltına alındı. Gözaltına alınan isimler, İstihbarat Daire Başkanlığı Bilgi İşlem Merkezi görevlisi.
12:53 Rus havayolu şirketi Aeroflot, Rusya vatandaşları için Türkiye’ye uçak bileti satışlarını durdurdu. Karar, Rus federal havacılık ajansı Rosaviatsiya’nın, darbe girişiminin ardından Türkiye’ye uçuşları yasaklaması nedeniyle alındı.
12:45 Anadolu Ajansı’nın haberine göre ise TSK’da general rütbesindeki 328 subaydan 72’si, yani beşte biri tutuklu durumda. Generalin altı rütbede tutuklu subay ve astsubay sayısı ise bilgi bulunmuyor.
12.22 SGK, Fethullah Gülen’in emekli maaşını kesti, tüm sosyal güvenlik haklarını da iptal etti.
12.21 Milli Savunma Bakanlığı’nda biri müsteşar yardımcısı, üçü daire başkanı olmak üzere bir tümgeneral, iki tuğgeneral ve bir tuğamiral görevden uzaklaştırıldı.
12.18 İstanbul Üniversitesi’nde 95 öğretim üyesi görevden uzaklaştırıldı.
12.15 AA: GATA’da tedavi gören iki darbeci asker firar etti.
11.57 Ankara’da yurttaşlara bomba atılan bir saldırının görüntüsü ortaya çıktı.
"Darbeciler, Beştepe'de bekleyen halkı böyle bombaladı" pic.twitter.com/mQXOev7anD— ANADOLU AJANSI (@anadoluajansi) 20 Temmuz 2016
11.53 AA: Gençlik ve Spor Bakanlığında 245 personel görevden uzaklaştırıldı.
11.25 Meclis’te üç genel sekreter yardımcısı darbe soruşturması kapsamında görevden alındı.
10.40 YÖK, akademisyenlerin yurt dışı görevlendirmelerini durdurdu. Yükseköğretim Kurulu (YÖK), üniversitelere yazı göndererek, yurt dışında akademik çalışma için yapılan görevlendirmelerin ikinci bir talimata kadar durdurulmasını, yurt dışında çalışma yapan akademisyenlerin durumlarının ivedilikle incelenerek, bir zorunluluk görülmeyenlerin en kısa sürede geri çağrılmasını istedi.
Reuters’a konuşan bir yetkili ise yurt dışı görevlendirilmelerinin durdurulmasının ‘geçici bir önlem’ olduğunu söyledi.
10:00 CNN Türk’ün haberine göre, darbe girişimi soruşturmasında gözaltındaki asker sayısı 6 bin 746, tutuklu asker sayısı 1258. Gözaltındaki polis sayısı 121, tutuklu polis sayısı 43.
Gözaltındaki hakim ve savcı sayısı 1094, tutuklu hakim ve savcı sayısı 597’ye ulaştı. 23 öğretim üyesi de gözaltında.
Gülen, hakkındaki iade talebinin reddedilmesini istedi
09:20 Gülen Cemaati lideri Fethullah Gülen, ABD hükümetinden Türkiye’nin kendisi hakındaki iade talebini reddetmesini istedi. Reuters’in haberine göre Gülen, Ortak Değerler Birliği Vakfı aracılığıyla, “ABD hükümetine, siyasi kan davası yürütmeyi hedefleyen iade süreçlerini reddetmesi çağrısında bulunuyorum” dedi.
07:59 Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande, Türkiye’de darbe girişiminin ardından yükselen idam cezasının getirilmesi taleplerine karşı,“İnsan hakları konusunda taviz vermeyiz; Avrupa Birliği’ne girmek isteyen bir ülke idam cezasını geri getiremez. AB ile, katılım müzakereleri bile olsa, ilişki içinde olmak isteyen bir ülkenin iç hukukuna idam cezasını geri getiremez” diye konuştu.
07:49 Tasfiyeler kapsamında görevden alınan Manisa’nın Ahmetli İlçesi Kaymakamı Necmi Akman, koruma polisinin tabancasıyla kendisini başından vurarak intihar etti. Akman hayatını kaybetti.
01:00 İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş: “Bunlar bir bir tespit ediliyor. Belediyemizden 300 civarında tespit ettik ve belediyeden attık.”
00:48 Darbe girişiminin başladığı 15 Temmuz’da bu yana başta milli eğitim ve içişleri bakanlığından olmak üzere yaklaşık 50 bin kişi tasfiye edildi. Ordudaki darbecilerle başlayan süreç İMKB’ye uzandı.