Eyalet Sistemi, Beylikler ve Osmanlı | Lütfü Kırayoğlu


AKP önderleri, Osmanlı hayranı olduğunu her fırsatta dile getiriyor. Elbette bölünmenin ifadesi eyalet sistemini de ağızlarından kaçırıveriyorlar. Tepki gelirse çark ediyorlar.

Eğitim sistemimizde, tarih derslerinde Osmanlı dönemi, ilk, orta ve lise derslerinde döne döne anlatılır. Osmanlı devletinin kuruluş döneminde beylikler dönemi ve beyliklerin devlet oluşumuna verdiği zararlar da uzun uzadıya anlatılır. Yani bölünmüş olmanın sıkıntıları yeni nesillere bir şekilde belletilir.

Osmanlı devleti yönünü, Rumeli’ne yani Batı’ya çevirdiğinde ezilememiş olan beylikler her fırsatta ayaklanır. Ordu, Rumeli topraklarında ilerlemeye başladığında Anadolu topraklarında egemenlik çatışması başlar. Osmanlıları en çok uğraştıran Karamanoğlu beyliği ile baş edebilmek için Konya, Karaman, Haymana dolaylarında oturanlar, Rumeli topraklarında yeni ele geçirilen yerlere göç ettirilerek dağıtılır. Bu nedenle şimdilerde göçmen olarak adlandırdığımız ve Osmanlının çöküşünden günümüze kadar anavatan topraklarına geri dönen bu yurttaşlarımız kendilerinin Karamanoğullarına dayandıklarını biraz da gururla söylerler.

Bizim Osmanlı hayranı siyasal iktidar sözcülerimizin tarih bilinci olmadığından, eyalet sisteminin vereceği zararları öngöremediği kolayca anlaşılır. Kafalar karışık, akılda Osmanlı özlemi, hedefte eyalet sistemi olduğundan her fırsatta sadece Osmanlıyı değil beylikleri de anımsatan isimleri öne çıkartırlar. (Aslını ararsanız Osmanlı hayranlığının temelinde Atatürk ve Cumhuriyet düşmanlığı yatmaktadır.)

Osmanlı hayranlarının, aynı zamanda  beylik hayranı olduğunu,  Osmanlıya verdiği zararı dikkate almadan verdiği isimlerde görüyoruz. AKP iktidarının 2012 yılında çıkardığı Bütünşehir Yasası ile yaratılan yeni  idari bölünmelerde bazı kentler yeniden adlandırıldı.

Bu yeni adlandırmalar arasındaki en tipik örnek Muğla ve Balıkesir illerinde yaşandı. Beylikler döneminde Muğla bölgesinde hüküm süren Menteşe Beyliğinin adı, Muğla ilinin Merkez ilçesi olan Muğla il merkezine verildi. Oysa ülkemizin Güneybatısındaki çıkıntı olan yarımadanın adı artık Menteşe olarak biliniyordu. Muğla ilinin adı Menteşe olarak değişip il merkezi Muğla olarak kalsa idi bu kadar ters bir durum ortaya çıkmayacaktı. Muğlalılar bu durumu halen kabullenemediler.

Bir diğer beylik hayranlığı da Balıkesir ilinde kendini gösterdi. Yine aynı yasa ile Balıkesir’in merkez ilçesi, Karesi beyliğine özenerek Karesi ilçesi olarak adlandırıldı. Eyaletçiler, Osmanlı hayranlığına rağmen Osmanlılara kök söktüren beyliklerin adlarını yeniden canlandırdılar. Her fırsatta da yeni kurulan üniversitelerle beylikleri ayağa kaldırıyorlar.

Cumhuriyet düşmanlığı gözleri kör edince Osmanlı ile çelişmenin önemi kalmıyor. Dileriz Osmanlıdan daha çok ders çıkartırlar da bölünmeye giden eyalet sisteminden vazgeçerler.


Lütfü Kırayoğlu

Yorum Gönder

0Yorumlar
Yorum Gönder (0)