Milli Takım ve Milli Ekonomi


Ülkemizde spor, özellikle de futbol, siyaset kadar yoğun konuşuluyor. Bir zamanlar insanların siyaset konuşmalarındansa, spor konuşmaları tercih ediliyordu. Ancak son yıllardaki siyasal gelişmeler sonucu muhalefet futbol sahalarından yükseliyor.



Futbol konusunda da en çok, Milli Futbol Takımı ile futbol takımlarının oynatabilecekleri yabancı oyuncu sayısı konuşuluyor. Bunca işi arasında Başbakan bile bu konuya değindi. Bu konunun, yani futbolun geldiği bu durumun, bu seviyeden gündeme gelmesinin ülkemizde uygulanan özelleştirme ve kaynakların yabancılara teslim edilmesi politikaları ile çok sıkı benzerliği var.



Türkiye, Ulusal Kurtuluş Savaşı sonrası, yanmış yıkılmış topraklar üzerinde, yepyeni bir ülke, ulusal tarım, ulusal sanayi, enerji, ulaşım, iletişim tesisleri, bankacılık sistemi yanında milli kültür ve eğitim kurma savaşına girişti. Emperyalizmin bütün engellemelerine rağmen Cumhuriyetin 10. yılında, 10. Yıl Marşında ifadesini bulan olağanüstü bir sanayi hamlesine girişildi. Uçak ihraç eder hale geldik.



Aynı dönemde büyük Atatürk’ün “Ben sporcunun zeki, çevik ve aynı zamanda ahlaklısını severim” şiarı ile sporun her alanında da büyük bir atılım gösterdik. Atletizmde, güreşte ve futbolda bütün olanaksızlıklara rağmen başarılar elde edildi. Kamu fabrikaları, spor kulüpleri kurarak değişik alanlarda çalışanlarının spor yapması yanında, sporda başarılı olanları işletme içinde değerlendirmek üzere bünyesine aldı. Amatör sporun yaygınlaşmasını destekledi. Şimdi artık birer birer yok edilen Atatürk stadyumlarının hepsinde atletizm pistleri oluşturuldu. (Şimdilerde atletizm pistleri kaldırılarak arena adı verilen stadyumlarda izleyiciler birbiri ile kavga eder hale getirildi.)



Spora bakışın böyle olduğu yıllarda, olanaksızlıklar nedeniyle, tarla görünümünde olan sahalardan yetişen futbolcularımız, Macaristan, Berlin, Moskova zaferleri ile yurda döndü.



Türkiye’nin sanayiini geliştirme adına, yabancılarla ortak tesisler kurduğu 1970’li yıllarda ülkemize, sınırlı sayıda yabancı futbolcunun girişine de izin verilmişti. Bu iznin gerekçesi futbolun gelişmesi ve sporseverlerin tribünlere çekilmesiydi.



1971 yılında kurulan TOFAŞ Otomobil Fabrikası, o yıllarda neredeyse tamamen yabancı parçaların montajını yaparak üretime geçmişti. Ne var ki bir koşul vardı. Her yıl yerli parça oranı artırılacak, sonunda, tamamen yerli parça ile üretim yapılacaktı. Diğer otomobil fabrikaları ile başka sektörlerdeki yabancı ortaklı işletmeler de böyle kuruldu.  TOFAŞ ve RENAULT örneğinden gidersek, bu işletmelere yerli parça üretmek için yarışan mevcut yan sanayi tesisleri ile, yeni kurulanların çabaları, bu otomobil fabrikalarının kullandığı yerli parça oranı 1980’lerin sonunda rekor seviyeye yükseldi.



12 Eylül darbesi ile birlikte dayatılan “liberalleşme” ya da “globalleşme” politikaları yoğun bir özelleştirme ile sınırsız yabancı sermayeye özgürlük propagandaları, ülkemizi bugün içinde bulunduğumuz her türlü tesissimizi elden çıkarma, zarar ediyor gerekçesi ile yok etme sürecini getirdi. Ne petrokimya tesislerimiz kaldı, ne haberleşme tesislerimiz, ne limanlarımız.



Ardından gelen umutsuz AB macerası adına, Gümrük Birliğine girme gafleti, “Gümrük duvarları ardına saklanarak gaz tenekesi gibi otomobilleri halka kazıklama” propagandası ile kabul ettirildi. Bu dönemde, Bursa’daki TOFAŞ fabrikasının kapısındaki TOFAŞ yazıları sökülerek küçültülürken, her tarafa  FİAT yazıları kondu.



Aynı dönemde futbolda “Yugoslavya’nın, Romanya’nın “tapon” oyuncuları yerine, milyon dolarlık “yıldız” futbolcu transfer etme ve yabancı sayısını artırma sürecine girildi. Otomobil fabrikaları, Gümrük Birliğinin getirdiği ithalat kolaylıkları ile yeniden yabancı parça kullanmaya başlarken, zor duruma düşen yerli yan sanayi tesislerinin hisseleri el değiştirdi. Bazı firmalar yabancılara geçti ya da yabancı hisse oranları arttı.



İlginçtir, bu sıkıştırma ile Koç gurubu TOFAŞ Pazarlamadaki hisselerini İtalyanlara kaptırdığı yıllarda, Orhangazi’de kurulu Koç gurubuna ait KAV Kibrit Fabrikasının kapısına Swedish Match adı konarak İsveç’e satılıyordu. Bir sure sonra da gümrük kolaylıkları ile ucuza giren ithal çakmaklara yenilerek kapısına kilit asıyordu. Yine yabancıların eline geçen turistik oteller, müşterilerinin kullanımı için otel odalarına ithal kibrit koymayı ithal çakmaklara tercih ediyordu.



Tam da bu yıllarda, Abdullah Öcalan’ın Suriye’den çıkarılması sonrası, İtalya’ya gitmesinin yarattığı tepkiyi azaltmak adına, “ünlü” Türk antrenör ve FETÖ’ye angaje olmuş bazı futbol “yıldızları” İtalya’ya transfer edilip, FİAT reklamında oynatılırken, daha yüksek transfer ücretleri ile spor yaşamının sonuna yaklaşmış yabancı futbolcular ülkemize hücum ediyordu.



İşte bu dönemde otomobil fabrikalarında kullanılan yerli parça oranı da minimum seviyesine inerken, otomobil fabrikalarına parça üretmek için ülkemize gelen bazı yabancı firmaların ürünleri de yerli parça sayılıyordu . Yine ilginç rastlantı, aynı yıllarda yabancı oyuncuların hücumu nedeni ile, yerli oyuncular kendilerini gösteremediği için, Milli Takımımız oyuncu bulamaz hale geldi ve ülkemize transfer olmuş siyahi oyuncular Türk vatandaşı yapılarak Milli Takımda oynatılmaya başladı.



Otomobil fabrikaları için yabancı sermeye ile üretilen yerli parça olayı ile Milli Takımda 38 kez forma giyen Mehmet Aurelio birbirinden farklı olaylar değildi. Öte yandan yerli yan sanayicinin kötü üretim yaptığı iddialarına karşılık, yurtdışına satış yapabilmeleri ile, yurt dışında futbol yaşamına başlayan Türk gençlerinin Milli Takımın ana gövdesini oluşturur hale gelmesi de benzeri olaylardı.



Geçtiğimiz günlerde Milli Takımımızın oymadığı iki maçı da çok kısa süreliğine izledim. TV kanalını açtığımda uzun süre Milli Takımımızın hangisi olduğunu algılayamadım. Forma bile tamamen yabancıydı. Bordo Siyah renkli takımın Türk Milli Takımı olduğunu kavradığımda, bu kez çok sayıda oyuncunun adı Türk olmalarına rağmen, kulağıma yabancı geldi. Çoğu Avrupa takımlarında yetişmiş yetenekli genç sporculardı.



Bu duruma futbol liginizde artık bazı takımların tamamen yabancı futbolculardan oluşması  ve yerli oyunculara fırsat tanınmaması yol açmıştı.



Yok pahasına elden çıkardığımız, göz bebeğimiz TEKEL’in özelleştirme furyası sırasında iki kez el değiştirdikten sonra, yabancı tekellerin eline geçmesiyle, yabancı sigaralar yanında bizim yerli markalarımızın,  içine yabancı tütün konulduktan sonra halkımıza fahiş fiyatlarla satılması ile, futbolumuzun bugün geldiği durum ne kadar da birbirine benziyor.



Lütfü Kırayoğlu

Yorum Gönder

0Yorumlar
Yorum Gönder (0)