Eskipazar ilçesindeki Budaklar köyünde M.Ö. 1’inci yüzyılda kurulduğu ve M.S. 8’inci yüzyıla kadar yerleşim amacıyla kullanıldığı tahmin edilen Hadrianaupolis antik kentindeki kazı çalışmaları sürüyor.
Çalışmalar sırasında Anadolu’nun en eski kiliselerinden biri olduğu değerlendirilen 1500 yıllık bir yapı bulundu. Ortaya çıkarılan mozaiklerin üzeri zarar görmemesi için koruyucu malzemeyle kapatıldı.
Kaymakam Hüseyin Remzi Konak, Eskipazar Belediye Başkanı Mustafa Yarkan ve Karabük Kültür ve Turizm Müdürü İbrahim Şahin bölgede inceleme yaptı.
‘Hristiyanlık için önemli’
Karabük Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü’nde görevli Yrd. Doç. Dr. Ersin Çelikbaş, ortaya çıkan kilisenin Anadolu’nun en erken kiliselerinden biri olduğunu belirterek şu bilgileri verdi: “Elde ettiğimiz arkeolojik veriler M.S. 5’inci yüzyılın ortalarını bize işaret etmekte ki bu Anadolu’daki kilise mimarisine baktığımızda en erken kiliselerden bir tanesini yansıttığını söyleyebiliriz. İlerleyen yıllarda çalışmalarımızı bu noktada devam ettireceğiz. Stiylos Alpius ile ilgili antik kaynaklar Eskipazar’da ona ait bir erkek ve kız manastırının varlığından bahsediliyor. Bizim yapmış olduğumuz çalışmalarda da bu manastırların veya kiliselerin varlığını tespit etme ihtimalimiz çok yüksek. Kilise bu anlamda çok önemli bir konuma sahip. Yaklaşık olarak 20 metre uzunluğa sahip. Önemli zemin döşemeleri var. Yeni bulduğumuz mozaiklerde önemli figürler bulduk. Buranın büyük bir antik kent olması milattan sonra 4’üncü yüzyılda başlıyor. Çünkü burası Stiylos Alpius’un doğup burada öldükten sonra Hristiyanlık dünyası için çok önem arz ediyor bu kent. Özellikle o dönemde Hristiyanların Amasra limanına gelip yaya bir şekilde Hadrianaupolis’i ziyaret ettikten sonra İstanbul’a ticaret amaçlı gittiklerini çok iyi biliyoruz.”
‘Haccın merkezi’
Yrd. Doç. Dr. Çelikbaş kilisenin bulunduğu yerin hac yolu üzerinde bulunduğu ifade ederek sözlerini şöyle sürdürdü: “Burası hac yolu güzergahı. Hadrianaupolis’inde bu dönemden itibaren sahip olduğu önemli Hristiyanlık yapıları var. Biz bu yapıları yaklaşık olarak Hadrianaupolis’in çekirdek noktasından 20 kilometre bir genişliğe sahip olduğunu da tespit etmiş durumdayız. Tabii ki ileride yapacağımız çalışmalarla bunları arkeolojik verilerle de destekleyeceğiz, belgelendirme çalışmaları da yapacağız. Hadrianaupolis, Batı Karadeniz bölgesinin en önemli arkeolojik kenti konumuna sahip. Bunu arkeolojik çalışmalarda antik kaynaklarda bizlere sunmaktadır. Yapmış olduğumuz kazı çalışmalarında elde ettiğimiz veriler şu anda bizim çekirdek bölgenin, hac merkezinin tam merkez noktasını işaret ediyor. Dolayısıyla manastırlarında Stiylos Alpius’unda bu çekirdek bölge içerisinde yer alması gerekiyor. İlerleyen yıllarda bunu arkeolojik verilerle destekleyeceğiz.”