Hazırlanan yönetmelik taslağı doğrultusunda Yök’ün vakıf üniversiteleri üzerindeki denetim yetkisi ve yaptırımı artırılarak kapatmaya kadar götürülüyor
Fethullah Gülen Cemaati’ne bağlı dershane ve medyanın ardından, Cemaat’in para kaynaklarından olan vakıf üniversitelerinin de kapatılmasının önü açılıyor. Yüksek Öğretim Kurumu’nun (YÖK) hazırladığı yönetmelik taslağına göre, “Vakıf üniversitelerinin ülkenin bölünmez bütünlüğüne yönelik eylemlerin odağı olması” kapatma gerekçesi olacak. Yönetmelikle, vakıf üniversitelerine mali kolaylık sağlanmasıyla ilgili düzenleme de tamamen kaldırılıyor. Yönetmelik değişikliği taslağı Fatih Üniversitesi, Mevlana Üniversitesi, İpek Üniversitesi, Süleyman Şah Üniversitesi, Melikşah Üniversitesi, Zirve Üniversitesi gibi Cemaat’e yakın üniversiteleri yakından ilgilendiriyor.
“Vakıf Yükseköğretim Kurumları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Taslağı”, YÖK’ün internet sitesinde askıya çıktı. YÖK, görüş ve önerilerin yönetmelikte değişiklik ve düzenleme yapılmadan önce 3 Kasım günü mesai bitimine kadar kurula gönderilmesini istedi. Yönetmelik taslağı, YÖK’ün vakıf üniversiteleri üzerindeki denetim yetkisi ve yaptırımlarını artırıyor. Yetkiyi üniversiteyi kapatmaya kadar götürüyor.
Taslağa göre vakıf yükseköğretim kurumları akademik, idari, mali ve ekonomik konularda YÖK’ün gözetim ve denetimine tabi olacak. YÖK, vakıf üniversitelerinin hesap, işlem ve faaliyetleri ile mallarını hesap veya faaliyet dönemine bağlı olmaksızın, yıl içinde veya yıllar itibarıyla denetleyebileceği gibi akademik birim, program, proje ve konu bazında da denetleyebilecek.
YÖK, vakıf üniversitesinden istenen bilgi ve belgelerin haklı bir sebep olmaksızın belirlenen sürede verilmemesi, mütevelli heyetinin mevzuata uygun olarak oluşturulmaması veya değişikliklerin zamanında bildirilmemesi, öğretim elemanı atama ve yükseltme işlemlerinin mevzuata uygun yapılmaması, vergi, sosyal güvenlik ve işsizlik primi gibi zorunlu ödemelerin yapılmaması veya aksatılması gibi durumlarda “uyarma ve düzeltme isteme” hakkına sahip olacak.
YÖK, daha önce açılmasına izin verdiği ve ilk defa öğrenci alınacak programlara ilişkin talepleri bir yıl süre ile askıya alabilecek. Öğrenci kayıt kabulü, sınavlar, yurtiçi ve yurtdışı yatay geçiş, mezuniyet işlemlerinde usulsüzlük yapıldığının belirlenmesi, denetim sürecinde işbirliği yapılmaması gibi nedenlerle de üniversitelerin kontenjanları yüzde 40’a kadar düşürülebilecek veya öğrenci alımı tamamen durdurulabilecek. Defter ve kayıtların tahrif edilmesi, yok edilmesi veya gizlenmesi gibi hallerde, üniversitenin mali durumunun zayıf olduğunun Maliye Bakanlığı raporuyla belgelenmesi gibi hallerde ise vakıf üniversitesinin faaliyeti 1 ila 3 yıl durdurulabilecek. Böyle bir durumda YÖK, yönetimi aynı ildeki bir devlet üniversitesine verecek ve üniversite mütevelli heyeti başkanı, üyeleri ile rektörü veya müdürünün görevleri sona erecek.
Hazırlanan yönetmelik taslağına göre vakıf üniversitelerinin kuruluş tarihinden itibaren üç yıl içinde eğitim öğretime başlamaması, eğitim-öğretim, yayın, danışmanlık, ticari ve diğer faaliyetleri ile bağışlardan elde ettiği geliri yükseköğretim kurumunun akademik faaliyetlerini, yatırım ve cari giderlerini finanse etmekte kullanmadığının tespit edilmesi durumunda faaliyeti duracak. Üniversitenin kurucu vakfı tarafından kuruluşta taahhüt edilen harcamaların yükseköğretim kurumu gelirlerinden karşılanması, alım satım ve ihalelerde vakıf yükseköğretim kurumunu zarara uğratıcı nitelikte usulsüzlük yapılması halinde de üniversite kapatılabilecek. Mevcut yönetmelikte “Eğitim-öğretimde devletin varlığı ve bağımsızlığı ve milletin ve ülkenin bütünlüğü ve bölünmezliği aleyhine faaliyette bulunulması, Atatürk ilkeleri ve inkılapları ile özellikle laiklikle bağdaşmayan bir tutumun tespit edilmesi ve/veya ırk, dil, din ayrımcılığı yapılması” şeklinde yer alan bölüm ise “ülkenin bölünmez bütünlüğüne karşı eylemlerin odağı haline gelmesi” olarak değiştirildi.