Hürriyet'ten Elvan Yarma, TKDF (Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu) Başkanı Canan Güllü ile son yıllarda hızla artan çocuk istismarını, toplumun nasıl bu noktaya geldiğini konuştu.
Türkiye’nin ensest atlasını çıkardınız. Çocuk istismarı sosyal medya sayesinde daha da mı ayyuka çıktı?
Çocuk istismarı hep vardı ama artarak bugüne geldi.
Çocuğa cinsel istismarda Türkiye tarihi için bir kırılma noktası var mı?
Benim için iki önemli tarih var. Birincisi 2006 Kasım’ında gündeme gelen 17 aylık bebeğe tecavüz vakası. (2006’da İzmir’de 17 aylık bebeğe işkence ve tecavüzden annenin de aralarında bulunduğu 4 kişi tutuklu yargılandı. Anne daha sonra serbest bırakıldı. )
İkincisi ise bu yıl gündeme düşen Karaman’da çocuklara istismar vakası. 2006’da yaşanan olay kamu vicdanını rahatsız etmesine rağmen çocuğa cinsel istismar vakalarının arttığını görüyoruz.
HASTANE ODALARINDA TECAVÜZLERİN YAŞANDIĞI BİR TOPLUMUZ
Neden artıyor?
Biliyorsunuz, 2015 yılında kadına şiddet konusunda yasal indirimler uygulanmaya başlandı. Düşünebiliyor musunuz; Tecavüz mağdurlarının yaşlarının büyütülerek, sanıklara ceza indirimi uygulanması ne kadar korkunç!
Bakın 3 yaşındaki bir çocuk tecavüz sonucu hayatını kaybetti. Burada eğitim o kadar önemli ki. Türkiye’de artık evlilik programlarıyla pompalanan bir kadınlık ve erkeklik var. Eğitimde 4+ 4+ 4 sistemiyle sosyallikten uzak, kendi kapalı alanına çekilen bireyler yetişiyor. Televizyondaki dizilere müdahale etmeye çalışıyoruz ama yetemiyoruz. Siz bir dizide iki eşli insanları gösterirseniz, eğitimi olmayan biri sevgilisinin çocuğunu taciz etmesine ses çıkarmaz hale gelir. İddianameyi okuyun, inanın bir porno film senaryosu! Toplumca değerler sistemimiz zayıfladı. Maddiyatçılığa, siyasi çıkarlara, etnik bölünmeye açık bir toplum haline geldik. Hastane odalarında tecavüz vakaları olan bir toplumuz.
Hükümetlerin istismara karşı yasal olarak düzenleme yapması gerekiyor
Bizim sivil toplum kuruluşu olarak devlette bir karşılığımız yok. STK’ların gücü çocuğa ve kadına istismarı önlemeye yetmiyor. Çünkü hükümetlerin istismara karşı yasal olarak düzenleme yapması gerekiyor. Eğer erken yaşta evliliğin önüne geçerseniz yüzde 80 ensesti de önlersiniz. O yurtlara siyasi yandaşları değil, pedagogları uzmanları getirmelisiniz ki, bir denetim mekanizması olsun.
Fatma Şahin döneminde STK’larla devletin iletişimi müthişti. Fatma Şahin’den sonra iki sayın bakanla sistem allak bullak oldu. Bu dönem diyor ki, STK da olsan senin bana yandaş olman lazım. Devlet “Benim söylediğime itiraz etmeyeceksin“ diyor.
Aile Bakanı “Herkes geceleri uyurken ben sevgi evlerine gidiyorum” demişti…
Ama kimliği belli olmayan kişilerin denetlemeye gitmesi lazım. Çocuk yuvalarına bakanlar gidince zaten yuva yöneticileri hazırlıklı oluyorlar.
Bakın, geldiğimiz nokta: Kadın cinayetlerinde azalma yok. Son iki günüKılıçdaroğlu’nun söylediği cümle üzerinden yorumlarla geçirdik. Oysa ne Aile Bakanı kişisel olarak rencide edilmeliydi ne de kadın bedeni üzerinden şiddet dili üretilmeliydi.
Ben 45 çocuğa bir vakfın gölgesinde istismar yapılmasını kabul edemiyorum. Karaman olayı önemli çünkü biz bu olayı birinden duymadık. İstismar edilen bir çocuğun travması sonucu öğrendik.
Ensar Vakfı’nın başkanı bir kanalda çıktı, “Suçumuz var” dedi kabul etti. “Karaman’daki evi Vakıflar Genel Müdürlüğü’nden izin almadan açtık. Ben bu olaydan kendime ders çıkardım.” dedi. Sizin vakfınızın başkanı bu kusuru kabul ediyorsa, Başbakan olarak sizin o vakfı korumanız niye?”
Bu girdaptan nasıl çıkarız? Çocuklarımızı istismardan nasıl koruyacağız?
Çok rahat koruruz. Korkarak hayatımızı zehir etmeyelim. Yapmamız gereken şey güven oluşturabilmek. Ensest konusunda her şeyden önce annenin kendine güvenmesi gerekiyor.
ESKİDEN ÇOCUK TACİZİ KONUŞULMAZDI
Önceki röportajlarınızda “Baba, çocuğuna cinsel istismarda bulunurken anne “biraz daha dayan kızım ne olacak ki' diyor” şeklinde bir ifade okudum. Kanım dondu! Bir anne bunu neden yapar?
Anne “Bu senin görevin. İtaat edeceksin babaya” diyor. Dinin yanlış algılanması aile içinde erkeğe farklı misyonlar yüklüyor. Bahsettiğim vaka 2010 yılında yaşanan bir olay. O yıl bu tip başka bir vaka daha vardı.
Türkiye’de ensest ne derece yaygın? Bölgesel farklılıklar var mı?
81 ilde de yaygın. İşin rakamsal boyutlarını raporlamak skora dayanacağı için vazgeçtik. Eskiden çocuk tacizi, ensest konuşulmazdı. Bugün geldiğimiz noktada biz bunları konuşabiliyorsak sorgulama bilincimiz yükseliyor demektir. Sayın Bakan istifa etmedi ama bu olaydan sonra tüm vakıfların sayıları çıkarılmalı, yurtların kontrolü sağlanmalı. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’ndan acil yardım hattı ve cinsel suçlarla mücadeleyle ilgili destek bekliyoruz.
Size cinsel istismar mağduru çocuklarla ilgili en rahatsız olduğum noktayı paylaşayım:
15 yaşında bir genç kız, babasından çocuk doğuruyor. Sonra doğurduğu bebeği bakım yurduna alıyoruz. Kızı da bakım yurduna alıyoruz. Bu çocuğun geleceğine limon sıkıyoruz! Çünkü istismara uğrayan çocukların kalacağı, travmalarını atlatabilecekleri özel bir birim yok. Ne oluyor? Çocuğun ruhsal sıkıntıları devam ediyor.