Konuşmacıları; Doç. Yıldırım Koç (ÖDTÜ öğretim üyesi-VP Genel Başkan Yardımcısı), Av. Hüseyin Özbek (TBB Genel Başkan Yardımcısı), Dr. Mehmet Sarıtaş (İLESAM Eski Başkanı) ve Dr. Mustafa Kozan (UED İzmir Şubesi Kurucu Başkanı) olan paneli, İzmir Barosu Başkanı Aydın Özcan yönetti.
Etkinlik, Ahmet Gürel’in izleyenleri o günlere götüren ve heyecanlandıran, İzmir İktisat Kongresi’ni konu alan belgeselinin sunumu ile başladı.
İzmir İktisat Kongresi’nin, Kurtuluş Savaşı ile başlayan zaferin ekonomik alanda da sürdürülmesi anlamına geldiğini belirten Aydın Özcan, ilk sözü Hüseyin Özbek’e verdi.
Özbek, toplantının gerçekleşmesinde ve Türk Medeni Kanunu’nun oluşmasında büyük emeği olan Mahmut Esat Bozkurt’u anarak konuşmasına başladı. İzmir Yangını’nda zarar görenlere, devletin yardım ettiğini, 50 bin lira zararı olduğu tespit edilen Bozkurt’un , devlete bu parayı ödetmemek için mazbatayı sümen altı edip, zaman aşımına uğrattığını söyledi. Türkiye’nin Lozan’a başı dik olarak katılmasında İzmir İktisat Kongresi’nde alınan kararların ve başlatılan uygulamaların büyük önemi olduğunu belirtti. İstanbul Barosu’nun, her yıl 1 hukukçuya Mahmut Esat Bozkurt Hukuk Ödülü vermeyi, tüm karşı çıkışlara rağmen sürdürdüğünü açıkladı.
Dr. Mehmet Sarıtaş, Kongre ile başlayan iktisadi savaşın 1929’a kadar sürdüğünü, 1930 yılında zaferle taçlandığını belirterek başladığı konuşmasında, kongrede delegelere 9 konuyu ele alan bir broşür sunulduğunu, bu konuları Ziya Gökalp başkanlığında oluşturulan komisyonun ele aldığını, hazırlanan kitapçığın aydınlatma amaçlı olduğunu, kongrenin danışma nitelikli olmayıp karar alma nitelikli olduğunu, alınan kararların hemen uygulamaya sokulduğunu, işçi, tüccar, sanayicilerden 1’er temsilci, çiftçilerden 3 temsilci olmak üzere her ilçeden 8 delegenin katılımıyla 1135 delege ile toplanıldığını, Açılışta; Mustafa Kemal Atatürk, ardından Mahmut Esat Bozkurt, daha sonra da toplantıya başkanlık eden Kazım Karabekir tarafından konuşmalar yapıldığını, Fevzi Çakmak’ın da katıldığı toplantıya, SSCB Büyükelçisi Aralof, Azerbaycan Büyükelçisi İbrahim Abilof’un davet edildiğini söyleyerek konuşmasını tamamladı. Ekonomik çıkmazdan üretim ekonomisine geçilerek çıkılacağını açıkladı.
Yıldırım Koç, ‘’Siyasi mücadele, iktisadi mücadele ile tamamlanırsa başarı kalıcıdır.’’ diyerek konuşmasına başladı. Atatürk’ün Ahmet Gürel’in görselinde ‘’Kazandık’’ diye biten söyleme, ’’Yeni başlıyor.’’ diye yanıtladığını, Kongre de alınan kararlarla ‘’Kafası çalışmayan Türkler’’ söyleminden ‘’Türk Ovün , Çalış Güven’’e geçildiğini, insanın kulluktan özgür yurttaşa geçtiğini, kendini Müslüman ve aşiret ile tanımlayandan millet yaratıldığını, 15 yılda, hiçbir ulusun başaramadığının gerçekleştirildiğini, sağlık, eğitim ve ulaştırmada yapılan uygulamalarla milli birliğin sağlandığını, bu nedenle dünya demokratik devrimlerinin en başarılısı olduğunu belirtti. Emperyalizmin özelleştirme politikalarının ülkemizde adım adım uygulanması sonucu, ülkemizin bütünleştirici gücü olan sağlık ve eğitim konusunda saldırılarını sürdüğünü, emperyalizmin vicdani retçiler eliyle ülke bütünlüğüne saldırılarını sürdürdüğünü anlattı. Konuşmasını Atatürk’ün ‘’Sen olmasan başaramazdık’’ söylemine, İsmet İnönü’nün ‘’Sen olmasan biz bunları düşünemezdik bile’’ yanıtıyla sonlandırdı.
Son sözü alan Mustafa Kozan, Osmanlı’da iktisadi düzenin yabancılar lehine çalıştığını, aklın, vahiy konusunda zayıf kaldığını açıklayan anlayış nedeniyle devre dışı bırakıldığını, meleklerin bacaklarına bakılıyor diye rasathanelerin yıktırıldığı bir süreçten sonra kongre ile bir ulus yaratıldığını, Lozan görüşmelerinin kesintiye uğramasında kapütülasyon maddesi kadar, yabancı uzman gönderilmesi dayatmasının da etkili olduğunu, daha sonra yapılan ikili anlaşmalarda uzman gönderilmesini kabul edildiğini, kendi ülkesinde hayvan bakıcısı olan kişinin bize uzman olarak gönderildiğini, Tarım Bakanlığı müfettişliği süresince benzer durumlara defalarca tanık olduğunu, hemen hemen tüm bakanlıkların bünyesinde yabancı uzman istihdam edildiğini, bu nedenle Türkiye’nin Türkler tarafından yönetilmediğine vurgu yaptı. Bakanlık bünyesinde kurulan hayvan hastalıkları birimlerinin aşı üretebildiğini, Araştırma amaçlı kurulan devlet çiftliklerinin çalışmalarının sonlandırıldığını, AOÇ’ye bile sahip çıkılamadığını, AOÇ topraklarının bir kısmına Amerikan Büyükelçilik Binası yapıldığını, Cumhuriyet’le kurulan KİT’lerin emperyal güçlerin eline geçtiğini, sıranın şeker fabrikalarına geldiğini belirtti. İthalatın önünün kesilmesi gerektiğini, bu nedenle yerli malı kullanımının teşvik edilmesi gerektiğini söyledi.
Konuşmacılara sorulan soruların yanıtlamasıyla sona eren etkinlikte, Tarihçi Yazar Şahap Osman Aras, İzmir İktisat Kongresi’nin yıl dönümde İzmir’de işçi, çiftçi, sanayici ve ekonomistlerin katılımıyla en az 1 hafta sürecek bir çalıştay düzenlenmesi için çalışmaların başlatılıp, Türkiye ekonomisinin masaya yatırılmasını istedi.
İzmir Barosu Başkanı Aydın Özcan günün anısına konuşmacılara plaket sundu. Ulusal eğitim Derneği yöneticileri, söyleşi sonunda salonu hazırlayan ve çekimleriyle güne anlam katan çalışkan Semih Kuru’ya teşekkür etti.
Haber : Osman Gazi OKTAY
Fotoğraf : Semih KURU
Bu yorum bir blog yöneticisi tarafından silindi.
YanıtlaSilSite tanıtımlarınız için tarafımıza reklam için mail atabilirsiniz.
YanıtlaSil