DİSK Genel Başkanı Kani Beko’nun 12 Haziran Dünya Çocuk İşçiliği ile Mücadele Günü’ne ilişkin yaptığı açıklama:
SERMAYE DÜZENİNİN AHLAKSIZ ve ACIMASIZ YÜZÜ: ÇOCUK İŞÇİLİĞİ
12 Haziran Dünya Çocuk İşçiliği ile Mücadele Günüydü. Çocuk işçiliğinin bu kadar yaygın olduğu bir dünyada, ikiyüzlülüğün en belirgin günlerinden biridir bugün. Çocuk istismarının önlenmesi konusunda dünya genelinde devletlerin pek çoğu göstermelik sosyal koruma politikaları uygulamaktadır. Devletle iç içe geçmiş sermaye ise birikim ve rekabet için, üretkenliği ve geleceği vahşice heba etmeye devam etmektedir.
ILO, 2015 Dünyada Çocuk İşçiler Raporu’nda “düşük gelirli ülkelerdeki çocukların yaklaşık yüzde 30’unun 15 yaşında çalışmaya başladığını ve 5 ila 14 yaş grubu arasında dünya genelinde 120 milyon çocuğun olduğunu” ifade etmiştir. Ayrıca “yaşları 15 ila 17 arasında değişen 47,5 milyon çocuğun tehlikeli işlerde çalıştığı” ifade edilen raporda, “çocuk işçi sayısındaki azalmanın bu yaş grubunun etkilemediği” belirtilmektedir. Dünya genelinde 168 milyon çocuk işçi olduğu ILO tarafından tahmin edilmektedir. Rızaları dışında çalıştırılan işçilerin en az beş milyonu 18 yaşın altındaki çocuklardan oluşmaktadır.
Ülkemizde ise, gerçekten vahim bir tablo söz konusudur. Dünya genelinde çocuk işçiliğinde bir azalma görülürken, ülkemizde bu eğilimin tersine bir gidiş görülmektedir. 1 milyona yakın çocuk işçi değişik sektörlerde çalışırken, siyasal iktidarın bu gerçeği saklamaya dönük çabası da üzerinde yükseldiği sermaye sınıfının karakterini bize göstermektedir.
İstanbul İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi’nin Haziran 2016 tarihli raporu oldukça düşündürücü ve karanlık bir tabloyu önümüze koyarken, acımasız gerçekliği de yüzümüze çarpıyor. Son üç buçuk yılda ölen çocuk işçi sayısı en az 194 olarak veriliyor. Bu rakamın nerdeyse yarısı, tarım sektöründe ortaya çıkıyor ve mevsimlik tarım işçiliğindeki görünmeyen çocuk işçiliği gerçeği, yoksulluk ve güvencesizlik dayatan sömürü düzeninin ahlaksız çarkına işaret ediyor.
Yetmiyor, inşaat, metal, konaklama, ticaret, gıda ve tekstilde hatırı sayılır sayıda çocuk işçi çalıştırıldığı tespit ediliyor. Böylece 4+4+4 eğitim sisteminin encamı açığa çıkıyor. Eğitimde dinsel gericilik, itaat kültürünü başat hale getirirken, çocukların da ya vasıfsız emek olarak ya da teknik ara eleman olarak yetiştirilmesinin önünü açıyor.
Sonuçta her türlü çocuk istismarına açık bir birikim süreci bu ülkenin geleceğini pervasızca yok etmektedir.
DİSK olarak diyoruz ki, çocukları bu vahşi sömürü düzeninden kurtaracak acil bir sosyal politikaya ihtiyaç vardır. Bunun gerçekleşmesi için yapılması gerekenler şunlardır:
Sendikal örgütlenme özgürlüğünün önünde duran anti-demokratik yasalarının ortadan kaldırılması için sahici bir çaba gösterilmelidir.
Yoksulluğu önleyici politikaların yaşama geçmesinde etkin mücadele araçları geliştirilmelidir.
Asgari ücretin insanca yaşanılacak bir düzeye getirilmesinde, en geniş kitleyle mücadele yükseltilmelidir.
Çocuk işçiliğinin teşhirine dönük etkin kampanyalar yürütülmeli ve bir toplumsal denetim mekanizması olarak işlev görülmelidir.
Taşeron ve güvencesiz çalışma biçimlerinin yasaklanmasını sağlayacak politik ve örgütsel süreçleri yönetmek gerekmektedir.
Küçük ve kayıt dışı işletmelerde sendikaların örgütlenmesinin önünü açabilecek örgütsel zeminlerin ortaklaşması sağlanmalıdır.
Tarımda mevsimlik işçilik sorunu çok önemlidir. İŞKUR kamusal bir kurum olarak tarımda mevsimlik işçilerin yaşam koşularını düzenleyecek politikalar üretmeli ve acil olarak ücret, barınma, eğitim, sağlık, ulaşım işçi sağlığı ve iş güvenliği sorunlarında etkin görev almalıdır.
Her türlü savaşın yarattığı göç olgusu ve göçmen işçi gerçeği bizim ülkemizde de göz ardı edilemez bir duruma gelmiştir. Bunun için İŞKUR göçmen işçiliğine dair düzenlemeler yapmalı ve kayıt dışı çalıştırma, düşük ücret ve uzun çalışma saatlerine karşı, hiçbir sosyal koruması olmayan bu insanların insanca yaşayabileceği koşulları düzenleyecek mekanizmalar geliştirmelidir.