Türkiye Cumhuriyeti, TBMM'nin 29 Ekim 1923'te Cumhuriyeti ilan etmesi ile Cumhuriyet rejimine geçmiştir. Cumhuriyet'in ilanından sonra her yıl 29 Ekim günü Cumhuriyet Bayramı kutlanmaktadır. Atatürk, 10.Yıl Nutku'da bu günün en büyük bayram olduğunu ifade etmiştir.
Cumhuriyet'ten önce tek kişilik yönetimlerin, padişahların, sultanların hakimiyeti yerine Cumhuriyet rejimi ile halk egemenliği başlamıştır. Eşit haklar, seçme ve seçilme hakları yani halk söz sahibidir artık.
29 Ekim, bir kurtuluşu temsil etmektedir aynı zamanda. Bedbaht kaderlerin, köhne düşüncelerin, eskiyen sistemlerin yok olmasıdır. Geleceğe umutla bakabilmektir Cumhuriyet. Demokrasinin en iyi uygulanabildiği ve halkın bundan faydalanabildiği bir sistemdir.
Atatürk, Cumhuriyet ve Cumhuriyetçilik için şunları söylemiştir.
"...Cumhuriyet rejimi, yurdumuzda, esenlik ve sükunun en iyi yerleşmesini sağlamış bulunuyor. Yurttaşlar ve bu yurtta oturanlar, cumhuriyet yasalarının eşit koşulları altında kendileri için hazırlanan, özgürlük, gönenç ve mutluluk olanaklarından elden geldiğince yararlanmaktadırlar.
Ulusumuzun layık olduğu yüksek uygarlık ve gönenç düzeyine varmasını alıkoyabilecek hiçbir engel düşünmeye yer bırakılmadığını ve bırakılmayacağını karşınızda söylemekle mutluyum."
Atatürk, bizi uygar, özgür ve mutlu kılacak rejimin Cumhuriyet rejimi olduğunu işaret etmiştir. Önüne çıkacak engelleri yine bu ışığa sahip kişiler bertaraf edecektir. Demokratik hak ve özgürlükler egemen olacaktır.
Kurtuluş mücadelemiz Cumhuriyet ışığına erişebilmek için verildi. Bu mutluluk ve özgürlük için binlerce şehit verdik. Kanla suladık vatanın her karışını, bozdurmadık bütünlüğünü, kardeşliğini...
Yaşadığımız son olaylar acı verici olaylardır. Önce terör hainlerinin askerimizi şehit etmeleri yaktı bağrımızı, sonra Van depremi sızısı düştü içimize. Çocuğu, genci, yaşlısı, öğretmeni, memuru gözlerimizin önünde veda ettiler hayatlarına. Yaşadığımız acılar bize birlik olmayı, birlikte yaşamanın, birlikte varolmanın önemini gösterdi.
Gelin Cumhuriyet bayramında birlik ve beraberliğimizi tüm dünyaya gösterelim. Acımızı da sevincimizi de paylaşalım.
Tüm milletimizin 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı kutlu olsun.