Köylerden, kasabalardan geçiyor Samsun’un gecekondu semti Gaziosmanpaşa’yı teğet yapıp Karadeniz’le buluşuyor.
Mert Deresi’nin gözü var.
Görüyor.
Kulağı var, işitiyor.
Dili var, konuşuyor.
Vicdanı var, sızlıyor.
Mert Deresi, Samsun’nun Canik İlçesi’nde dere yatağına konut diken vicdansızlara “Namertler” adını vermesin de ne yapsın.
Mert Deresi’nin hafızası var.
Geçmişi hatırlıyor.
Samsun’da 143 yıl önce büyük bir yangın olmuştu. 1869'da Mert Deresi, evlerin, mahallelerin yanışını acıyla seyretmiş, yangından sonra Samsun’a gelen “şehir planlamacılarının” nasıl kılı kırk yararak ve derelerin yatağına dikkat vererek kenti yeniden yaptıklarını hatırlıyor.
Samsun bol yağmur alır.
Mert Deresi hep taşar.
143 yıl önce de taşardı.
Samsun’u yeniden planlayanlar, Mert Deresi’nin yatağına saygı gösterdiler. Onun hakkından çalmayı hiç düşünmediler. Şehri öyle bir kurdular ki, zaman zaman “1 aylık yağışın 1 günde yağdığı” da oldu. Fakat bu şiddetli yağışlardan sonra ne köprüler yıkıldı, ne konutların ilk katlarını su bastı, ne çocuklar boğuldu, ne anneler boğulan çocuklarının ardından feryatlara kaldı… Şiddetli yağmurdan sonra sular, 5 dakika içinde Samsun’da 1 damla birikinti bile kalamamacasına akıp yatağını buldu, Karadeniz ile kucaklaştı.
Xxx
Mert Deresi, o günleri de biliyor.
Bu günleri de görüyor.
Bu yüzden “Namertler” diyor.
Kim ki, “bilme kulağını tıkar, arkasını döner” ve şehir rantlarıya yandaş zengin etmeye ve yoksul halktan oy kapmak için de “dere yatağına yapılmış gecekonduları dönüşüm projesi adı altında yine dere yatağında 10 katlı-15 katlı apartmanlara dönüştürüyorsa” Mert Deresi’nin gözünde onlar namerttir.
Bilim 30 yıldır uyarıyor.
1990’larda uyardı:
İklim değişecek dedi.
2000’lerde uyardı:
İklim değişiyor dedi.
2010’larda uyardı:
İklim değişti dedi.
Bilim adamlarının söylediklerini dinlemeyip, “sanki iklim rejiminde hiçbir değişiklik olmamış” gibi davranıp, “dere yatağında tek katlı gece kondu evleri yıkıp, aynı dere yatağında 12 katlı ve her katta 4 daire gündüz kondu TOKİ apartmanları” yaparak oy toplama peşine düşütüler.
Xxx
Mert Deresi, buna ne desin.
Ne ad koysun!
“Yıldız gibi parlayan Proje yaptık” diye propaganda yaptılar. Pencereleri tavandan başlatıp katın bittiği noktaya kadar uzatarak ve önüne 30 santim demir ferforje korkuluklar koyup “Fransız Balkonlu” evler yaptık diye fiyaka attılar.
Drenajlar tamamlanmadı.
Dolgular yapılmadı.
Dere suyunun akışı engellendi.
Taşkın koruma alanı, nerde başlar, nerde biter, bakılmadı. Dikilen gündüz kondu TOKİ apartmanların DSİ’nin belirlediği “koruma alanı dışında kalmasına” hiç önem verilmedi.
Burası Karadeniz.
Burada debiler çıldırır.
Suyun akışı delirir.
Toprak, taş, moloz, ağaç.
Kütük, hayvan, insan.
Ne bulursa önüne katar.
Gelir köprüleri tıkar.
Kükrer, bendini aşar.
Bunu hiç hesaplamadılar.
Xxx
Mert Deresi’nin kulağı var.
Duyuyor.
Mert deresi, “Namert kelimesinin” son yıllarda çok kullanıldığına da tanık oluyor. Vicdansız şehir kurucular, beğenmedikleri, düşünceleri dile getiren, hoşlanmadıkları yazıları yazan, işlerine gelmeyen haberleri yayınlayanlara “Namert” damgası vuruyorlar. Namert sözcüğünü içinde gizli “hain” anlamı da taşıyacak şekilde kullanıyorlar.
Mert Deresi ne desin?
Yatağına 12 kat kondurdular.
Konduranlara ne ad versin?
Necati Doğru
Sözcü